Weksel in blanco może być przedmiotem indosu tak samo jak weksel zupełny. Istnieją jednak przesłanki, które opisuję poniżej, na podstawie których można dojść do wniosku, iż lepiej weksel in blanco wypełnić i dopiero później dokonać indosu.
Jeśli kupujesz wypełniony weksel
zazwyczaj jesteś chroniony przez art. 17 prawa wekslowego, zgodnie z którym będziesz mógł skutecznie dochodzić zapłaty od nabywcy, nawet jeśli będzie on miał zarzuty przysługujące poprzedniemu posiadaczowi weksla. Jeśli tylko nabyłeś weksel w dobrej wierze (czyli nie wiedziałeś o tych zarzutach i nie kupiłeś weksla w celu uniemożliwienia ich podnoszenia przez dłużnika), nie powinny one przeszkodzić w otrzymaniu zapłaty.
Indos wypełnionego weksla, który był kiedyś wekslem in blanco
co do zasady uniemożliwia dłużnikowi podnoszenie tych samych zarzutów wobec nowego posiadacza, co wobec remitenta, zakładając dobrą wiarę przy nabyciu weksla przez tego pierwszego. Z tego względu bezpieczniej jest kupować weksle już uzupełnione.
Jeśli weksel zawiera niewłaściwe klauzule, lepiej będzie, jeśli będą pochodzić od remitenta
Teoretycznie sytuacja, kiedy remitent umieszcza na wekslu in blanco niezgodne z umową wekslową klauzule, i weksel taki puszcza w obieg, nie różni się od sytuacji, kiedy remitent da niewłaściwe informacje i nabywca stosownie do tego weksel uzupełni. Jak pisał w 1934r. Mieczysław Honzatko w „Obieg weksla in blanco” Bo różnica między przypadkiem, gdy pozbywca sam umieści klauzule niewłaściwe i weksel pozbędzie, a przypadkiem, gdy da informacje niewłaściwe i nabywca stosownie do tego weksel wypełni jest zbyt drobna, by z niej czynić kwestię zasadniczą, mającą decydować o prawie nabywcy.
W praktyce sądowej i orzeczniczej jest to jednak istotna różnica. Otrzymując już wypełniony weksel, jesteśmy chronieni przed zarzutami dłużnika. Uzupełniając weksel po indosie samemu, orzeczenia sądów nakazują nam zorientować się co do treści porozumienia wekslowego nie tylko u zbywcy weksla, ale nawet u wystawcy.
Jaka jest praktyka orzeczeń w tym zakresie
Odpowiedzialność z podpisu umieszczonego na blankiecie wekslowym jest ograniczona. Podpisany bowiem może bronić się zarzutem, że weksel wypełniono inaczej, aniżeli się zgodził. Zarzut ten traci co prawda podpisany, gdy blankiet po wypełnieniu przeszedł w inne ręce i nabywca znajduje się w dobrej wierze. Jeżeli jednak w chwili przejęcia weksla był jeszcze niewypełniony i wypełnienia dokonał dopiero nabywca, utrata zarzutu niewłaściwego wypełnienia nie następuje, mimo dobrej wiary nabywcy, i tenże nabywca nie nabywa więcej praw aniżeli jego poprzednik (orzeczenie SN z dnia 10.06.1932r. C. III 1/32)
Posiadacz weksla, który drogą indosu nabył weksel niewypełniony i następnie weksel ten wypełnił w sposób wskazany przez indosanta, nie może się zasłaniać dobrą wiarą wobec zarzutów wystawcy, że weksel wypełniono niezgodnie z jego wolą (orzeczenie SN z dnia 10.07.1931r. C. III 227/31)
Nabywca blankietu wekslowego powinien poinformować się o umowie co do wypełnienia, wypełniając weksel czyni to na własne niebezpieczeństwo (wyrok SA w Poznaniu z 04.07.1930r. 144/29)
Nabywca weksla in blanco, który sam go wypełni, nie może się powoływać na dobrą wiarę, jeżeli przed wypełnieniem weksla nie poinformował się u osób na wekslu podpisanych i u akceptanta [w wekslu własnym: wystawcy – przyp. remitent.pl], jak daleko sięga ich odpowiedzialność (orzeczenie SN z dnia 02.05.1930r. Rw. III 1. 1648/29)
Nabycie weksla in blanco zaopatrzonego w indos, ale nie wypełnionego, nie stwarza indosatariuszowi ułatwień w dochodzeniu praw z weksla i ochrony przewidzianej w art. 16 i 17 prawa wekslowego (wyrok SN z dnia 2002.04.16 V CKN 1107/00)
Otrzymując weksel in blanco, zachowaj szczególną ostrożność
1. Jeśli jest to możliwe, postaraj się, aby weksel został wypełniony (zgodnie z umową) przed dokonaniem indosu
2. Jeśli jednak otrzymujesz weksel in blanco, upewnij się u poprzednika, jak również u wystawcy jaka była treść porozumienia wekslowego.
Najnowsze komentarze do wpisów