Weksel jest papierem cennym. Ustanawia zobowiązanie bezwarunkowe, niezależne od jakiegokolwiek zdarzenia. Ustala dług pieniężny, ściśle określony co do sumy. Zawiera abstrakcyjną obietnicę zapłaty. Obietnicę jednostronną w której wierzyciel ma jedynie prawa, a nie obowiązki. Jest przeważnie papierem obiegowym na zlecenie. Musi zadość czynić pewnym warunkom formalnym, a przede wszystkim zawierać wzmiankę, iż jest wekslem. Zobowiązuje ‘wekslowo’ wszystkie osoby, które się na nim podpiszą.

Archives for listopad 2010

Weksel w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji powstaje w momencie zawarcia umowy spółki. Zgodnie z art. 11 ksh. spółka taka może we własnym imieniu nabywać prawa (być remitentem weksla), jak i zaciągać zobowiązania (wystawiać weksle).

Za zaciągnięte zobowiązania w imieniu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji odpowiadają solidarnie osoby, które działały w jej imieniu – osoby wchodzące w skład zarządu, albo pełnomocnik powołany jednomyślną uchwałą wspólników.

Jeżeli spółka wystawiająca weksel była nieprawidłowo reprezentowana, z weksla odpowiadają prywatnie te osoby, które weksel popisały.

Od chwili wpisu do rejestru spółka z o.o. w organizacji staje się standardową spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, przejmując prawa i zobowiązania wynikające z poprzedniej formy spółki.

kodeks spółek handlowych
art. 11
§ 1. Spółki kapitałowe w organizacji, o których mowa w art. 161 i art. 323, mogą we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywane.
§ 2. Do spółki kapitałowej w organizacji w sprawach nieuregulowanych w ustawie stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące danego typu spółki po jej wpisie do rejestru.
§ 3. Firma spółki kapitałowej w organizacji powinna zawierać dodatkowe oznaczenie „w organizacji”.

art. 12
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji albo spółka akcyjna w organizacji z chwilą wpisu do rejestru staje się spółką z ograniczoną odpowiedzialnością albo spółką akcyjną i uzyskuje osobowość prawną. Z tą chwilą staje się ona podmiotem praw i obowiązków spółki w organizacji.

art. 13
§ 1. Za zobowiązania spółki kapitałowej w organizacji odpowiadają solidarnie spółka i osoby, które działały w jej imieniu.

§ 2. Wspólnik albo akcjonariusz spółki kapitałowej w organizacji odpowiada solidarnie z podmiotami, o których mowa w § 1, za jej zobowiązania do wartości niewniesionego wkładu na pokrycie objętych udziałów lub akcji.

[…]

art. 161
§ 1. Z chwilą zawarcia umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością powstaje spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji.
§ 2. Spółka w organizacji jest reprezentowana przez zarząd albo pełnomocnika powołanego jednomyślną uchwałą wspólników.
§ 3. Odpowiedzialność osób, o których mowa w art. 13 § 1, ustaje wobec spółki z chwilą zatwierdzenia ich czynności przez zgromadzenie wspólników.

Forum o wekslach – żadne pytanie nie pozostanie bez odpowiedzi

Mam przyjemność zauważyć, że niniejszy blog o wekslach z miesiąca na  miesiąc zwiększa swoją liczbę czytelników. Zaczynają się pojawiać komentarze pod wpisami nie związane bezpośrednio z opisanymi zagadnieniami, a poruszające inne problemy związane z wekslami.

Ponadto w ciągu tygodnia otrzymuję od jednego do kilku maili z prośbą o poradę w konkretnej sprawie.

Najwyższy czas zatem otworzyć nowy dział bloga – czyli forum wekslowe. Znajduje się ono pod adresem forum.remitent.pl, możecie również na nie wejść poprzez ikonkę w menu po prawej stronie.

Hasłem forum jest żadne pytanie nie pozostanie bez odpowiedzi i będę dokładał wszelkich starań, aby tak właśnie było. Dzięki umieszczaniu przeze mnie odpowiedzi na forum publicznym, będą one po pierwsze dostępne dla innych zainteresowanych tym konkretnym problemem osób, a po drugie odpowiedzi i porady będą mogły być weryfikowane przez innych, w tym przez czytających ten blog prawników.

Chciałbym, aby forum zawierało nie tylko pytania czytelników, ale również i opisy ciekawych sytuacji z dziedziny prawa wekslowego. Jeśli zatem jesteś na przykład przedsiębiorcą, prawnikiem, i w ramach swojej działalności masz styczność z ciekawym casusem praktycznym lub sądowym z interesującej nas dziedziny, będzie mi bardzo miło, jeśli to opiszesz.

Zarzuty do weksla: błąd, przymus, podstęp przy wręczaniu weksla

Zobowiązanie z weksla nie jest ważne, jeśli wręczenie dokumentu było wynikiem działania pod wpływem błędu, podstępu, czy przymusu.
Zarzut, że zaszła któraś z wyżej wymienionych sytuacji, jest skuteczny przeciw każdemu posiadaczowi weksla (nawet jeśli weksel został zbyty na drodze indosu). W takim przypadku nie może bowiem powstać zobowiązanie wekslowe.

Przykład uzasadnienia zarzutów do nakazu zapłaty z weksla

Pozwany wystawił weksel będący podstawą nakazu zapłaty i wręczył go osobie X, będącej pierwszym indosantem niniejszego weksla, działając pod przymusem. X odwiedził go wraz z inną osobą w jego siedzibie i – grożąc nożem – zażądał wystawienia weksla jako zabezpieczenie zapłaty wierzytelności, które pozwany był winien X.

Dowód:
– akta sprawy karnej o sygnaturze … … prowadzonej przez Prokuraturę Rejonową w … …
– nagranie z monitoringu przedstawiające opisaną sytuację

Wobec nieważności zobowiązania wekslowego nie istnieje ono wobec powoda, chociaż legitymuje się on w myśl art. 16 prawa wekslowego.

Ponadto proszę o wstrzymanie wykonania nakazu zapłaty (co to znaczy?)

Przedawnienie weksla in blanco

Otrzymałem dziś konkretne pytanie od jednego z Czytelników bloga:

Zainteresował mnie Pana wpis na tej stronie:

„Nie można dochodzić należności na podstawie niesłusznego wzbogacenia, jeśli do żadnego wzbogacenia nie doszło. Przykładem takich weksli mogą być wszelkiego rodzaju weksle kaucyjne lub gwarancyjne, których wydanie nie wiąże się z ekwiwalentnym świadczeniem remitenta na rzeczy wystawcy lub trasata. Na przykład zgodnie z orzeczeniem Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 14 maja 2008r. (I ACa 174/08, OSAB 2008/2-3/17), z upływem terminu przedawnienia roszczenia ze stosunku podstawowego posiadacz niewypełnionego weksla in blanco traci uprawnienie do jego wypełnienia. Wypełnienie weksla w takiej sytuacji nie prowadzi do powstania zobowiązania wekslowego, o którym mowa w art. 76 prawa wekslowego. Posiadaczowi weksla nie przysługuje więc, przewidziane w tym przepisie na wypadek przedawnienia roszczenia wekslowego, roszczenie z tytułu niesłusznego wzbogacenia.”

PYTANIE:

Czy jeśli weksel in blanco zabezpieczał kredyt (ZAKUP POJAZDU)- czy można uznać, iż jego wydanie nie wiąże się z ekwiwalentnym świadczeniem remitenta na rzeczy wystawcy lub trasata i posiadaczowi weksla nie przysługuje przewidziane w art. 76 p.w. na wypadek przedawnienia roszczenia wekslowego, roszczenie z tytułu niesłusznego wzbogacenia?

Przede wszystkim rzadko zdarza się sytuacja, że przedawnieniu ulega weksel in blanco. Weksle takie bowiem zazwyczaj nie mają podanej daty płatności, a dopiero od tej daty płynie termin przedawnienia. W konkretnej sprawie musiałoby dojść do sytuacji, iż wierzyciel – tracąc cierpliwość wobec dłużnika – uzupełnił weksel o brakujące elementy – w tym i datę płatności – co zazwyczaj odbywa się po podjęciu zamiaru dochodzenia należności na drodze sądowej, a następnie… przez trzy lata nie wytoczył powództwa.

Rozważmy jednak kilka możliwych sytuacji teoretycznych:

Weksel i należność, którą zabezpiecza, są nieprzedawnione

W takim przypadku nie ma wątpliwości, że wierzyciel może dochodzić roszczenia zarówno za pomocą weksla, jak i na podstawie umowy pozawekslowej.

Weksel nie jest przedawniony, ale przedawniona jest należność, którą weksel zabezpieczał

Jeżeli weksel był tylko zabezpieczeniem innej umowy, i roszczenie z tej umowy uległo przedawnieniu, dłużnik może skutecznie podnieść zarzut przedawnienia roszczenia zasadniczego, nawet jeśli należność z samego weksla nie jest przedawniona.

Aby weksel stanowił bowiem samoistne zobowiązanie, musi dojść do odnowienia zobowiązania (zamiany roszczenia ze stosunku pozawekslowego na roszczenie z weksla), co w przypadku kaucyjnych weksli in blanco zazwyczaj nie następuje – roszczenie pozawekslowe nadal istnieje.

Przykładem odnowienia (nowacji) zobowiązania jest sytuacja, kiedy wekslem zapłacimy za fakturę – wierzyciel uznaje fakturę za zapłaconą, nie może na jej podstawie dochodzić roszczenia, może jednak dochodzić należności weksla.

Przykładem braku odnowienia zobowiązania jest sytuacja, kiedy weksel jest jedynie zabezpieczeniem zapłaty za fakturę i wierzyciel może dochodzić należności zarówno z faktury, jak i z weksla, wedle własnego wyboru. Analogicznie – z taka sytuacja zachodzi w przypadku, gdy weksel jest tylko zabezpieczeniem umowy kredytu.

W przypadku pytania czytelnika może zajść jedna z poniższych sytuacji:

Weksel jest przedawniony, ale nieprzedawniona jest należność, którą zabezpieczał

Wierzyciel może dochodzić roszczenia na podstawie umowy pozawekslowej. Nie może dochodzić roszczenia z weksla na zasadzie bezpodstawnego wzbogacenia ponieważ do bezpodstawnego wzbogacenia nie doszło – skoro ze strony wierzyciela do dłużnika może być skutecznie dochodzone roszczenie na podstawie umowy pozawekslowej.

Zarówno weksel, jak i należność, którą zabezpieczał, są przedawnione

Wierzyciel nie może dochodzić należności z żadnego z tytułów. Zastosowanie niesłusznego wzbogacenia nie uważam za prawidłowe – skoro dłużnik może skutecznie odmówić zapłaty w przypadku przedawnienia należności pozawekslowej i nieprzedawnionego weksla, tym bardziej może uniknąć konieczności zapłaty, jeśli oba roszczenia będą przedawnione.

Aby przedłużyć czas przedawnienia

należałoby doprowadzić do odnowienia zobowiązania – roszczenie z kredytu powinno zostać zapłacone wekslem, który wówczas będzie się przedawniał w swoim trybie, a po przedawnieniu weksla będzie można dochodzić należności z tytułu niesłusznego wzbogacenia, bowiem w związku z wystawieniem weksla dłużnik otrzymał korzyść polegającą na umorzeniu zobowiązania z kredytu. Samo wypełnienie weksla in blanco zabezpieczającego umowę kredytu nie może być uznane za nowację, jeśli strony się tak nie umawiały.

O wekslu, pożyczce i PCC – artykuł w rp.pl

Sprawa zastąpienia umowy pożyczki wekslem dość często jest poruszana zarówno w orzeczeniach izb skarbowych, jak i w artykułach prasowych. Sam pisałem o tym między innymi tutaj. Zasadniczo zastosowanie weksla zastępuje konieczność zawierania umowy pożyczki i opłaty wiążącego się z nią podatku od czynności cywilnoprawnych, aczkolwiek zależy to w dużej mierze od tego, jak cała sytuacja zostanie przedstawiona urzędnikom w czasie ewentualnej kontroli skarbowej.

W dzisiejszej (15 listopada 2010r.) Rzeczpospolitej (dostęp płatny) ukazał się artykuł, gdzie została potwierdzona możliwość uniknięcia PCC, zastępując umowę pożyczki wekslem.

„Od pożyczki firma nie zawsze zapłaci daninę” Monika Pogorzewska

Fiskus potwierdza, że wystawienie weksla własnego nie powoduje powstania obowiązku zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych. To dlatego, że ustawa o PCC zawiera zamknięty katalog czynności podlegających tej daninie (art. 1). Wymienia m. in. umowy sprzedaży  i pożyczki oraz umowy spółki. Emisja i sprzedaż weksla zaś nie zostały w tym katalogu uwzględnione. Są więc korzystniejsze dla firm.

Z pozoru wydaje się to logiczne, niemniej jednak chciałbym jeszcze zobaczyć odpowiedź urzędu na pytanie: „Czy sprzedaż weksla jest sprzedażą praw majątkowych, która podlega opodatkowaniu PCC zgodnie z art. 1 ust. 1 punkt „a” ustawy o PCC?” Nie do końca bowiem dla mnie jest oczywiste, że sprzedaż weksla nie jest właśnie sprzedażą prawa majątkowego, od którego  należy się 1% podatku.

Czytamy dalej:

Urząd się zgadza

O tym, że jest to [weksel zamiast pożyczki i brak PCC] coraz częściej stosowane rozwiązanie świadczy m. in. interpretacja Izby Skarbowej w Warszawie (nr IPP-B2/436-213/10-2/MZ). Sprawa dotyczyła spółki, która zamierza wystawić weksle własne na rzecz funduszu inwestycyjnego zamkniętego (FIZ). Wnioskodawca będzie otrzymywać od FIZ kwotę niższą od wartości nominalnej weksla. W chwili przedstawienia weksla do wykupu zobowiązany będzie do wypłaty na rzecz FIZ kwoty nominalnej. […] Dyrektor IS zgodził się, że czynność wystawienia weksla własnego na rzecz FIZ i zapłata przez FIZ nie rodzi obowiązku podatkowego.

Pełna treść pytania oraz wydanej interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 17.06.2010 r. (data wpływu 22.06.2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie wystawienia przez Wnioskodawcę weksla własnego na rzecz FIZ – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22.06.2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie wystawienia przez Wnioskodawcę weksla własnego na rzecz FIZ.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca zamierza wystawiać na rzecz funduszu inwestycyjnego zamkniętego aktywów niepublicznych (dalej: „FIZ”) weksle własne. Weksle własne będą mieć wartość nominalną opiewającą na określoną kwotę pieniężną.

W związku z wystawieniem weksli własnych Wnioskodawca otrzymywać będzie od FIZ kwotę pieniężną, która będzie niższa od wartości nominalnej weksla. W momencie przedstawienia weksla do wykupu Wnioskodawca zobowiązany będzie do wypłaty na rzecz FIZ kwoty nominalnej weksla.

Wystawienie weksli własnych kreować będzie samoistne stosunki zobowiązaniowe pomiędzy Wnioskodawcą a FIZ. Wystawione weksle własne nie będą zabezpieczać innego zobowiązania (np. z tytułu umowy pożyczki). Weksle te pełnić będą wyłącznie funkcję kreującą pieniądz.

W związku z wystawieniem weksli własnych pomiędzy Wnioskodawcą oraz FIZ zawierana będzie umowa regulująca wystawienie weksla. W umowie strony określają m.in.:

  • termin emisji weksla i kwotę wekslową,
  • kwotę, po której remitent uprawniony będzie do objęcia weksla,
  • sposób dokonania przez remitenta zapłaty za weksel (przelew na rachunek bankowy),
  • uprawnienia remitenta do rozporządzania wekslem,
  • zasady odpowiedzialności za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy,
  • zobowiązanie stron do dochowania należytej staranności,
  • zobowiązanie stron do poufności.

Umowa nie będzie natomiast regulować kwestii terminu wykonania zobowiązania wynikającego z wystawionych weksli własnych oraz sposobu wykonania tego zobowiązania. Kwestie te będą określone bezpośrednio na dokumencie weksla.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w związku z wystawieniem przez Wnioskodawcę weksla własnego FIZ i zapłatą przez FIZ za wystawiony weksel Wnioskodawcy po stronie Wnioskodawcy powstanie obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych…

Zdaniem Wnioskodawcy:

W związku z wystawieniem weksla ani zapłatą przez FIZ kwoty pieniężnej z tego tytułu na rzecz Wnioskodawcy nie powstanie obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych.

1.

Podstawą prawną emisji weksli są przepisy ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 r. Prawo wekslowe (Dz. U. z 1936 r., Nr 37, poz. 282 ze zm.-dalej: „Prawo wekslowe”). Zgodnie z przepisami Prawa wekslowego, weksel jest dokumentem stanowiącym bezwarunkowe zobowiązanie do zapłaty określonej osobie, w określonym terminie i miejscu przez wystawcę weksla lub osobę przez niego wskazaną określonej na wekslu sumy pieniędzy. Emisja weksla własnego jest zdarzeniem powodującym powstanie określonych praw i obowiązków, a mianowicie po stronie nabywcy powstaje powinność wpłaty kwoty nabycia, natomiast dla wystawcy bezwarunkowy obowiązek zapłaty określonej w nim kwoty pieniężnej, czyli zobowiązanie do wykupu weksla po jego okazaniu.

Zobowiązanie wekslowe odrywa się od sytuacji faktycznej, która była podstawą do wystawienia i wręczenia weksla, nabierając charakteru samodzielnego i abstrakcyjnego. W szczególności ma to miejsce w sytuacji takiej, jak opisana w stanie faktycznym wniosku, tj. gdy wystawiony weksel nie spełnia roli zabezpieczającej (np. dla udzielonej pożyczki, czy kredytu), lecz kreuje samoistny stosunek zobowiązaniowy.

W przeciwieństwie bowiem do weksli in blanco, które jako weksle o charakterze gwarancyjnym służą przede wszystkim zabezpieczaniu należnego wierzycielowi świadczenia z innego stosunku zobowiązaniowego, weksle własne mogą pełnić funkcje kredytowe i nie być związane z należnościami wynikającymi z innych tytułów. Weksel własny nie musi zostać bowiem wystawiony wyłącznie w celu zabezpieczenia innej wierzytelności. Stosunek wekslowy nie ma charakteru akcesoryjnego i jego byt nie jest zależny od istnienia innego stosunku prawnego. W rozważanym stanie faktycznym, weksle własne wystawiane przez Wnioskodawcę będą mieć charakter kreujący pieniądz, a ich wystawienie można porównać do emisji obligacji lub innych papierów wartościowych o charakterze dłużnym.

Zakres przedmiotowy ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz. U. z 2007 r., Nr 68, poz. 450 – dalej: „Ustawa o PCC”) określony został w Rozdziale 1 zatytułowanym „Przedmiot opodatkowania”. W doktrynie prawa podatkowego (por. J. Zdanowicz, Podatek od czynności cywilnoprawnych, Warszawa 2009) podkreśla się, że art. 1 Ustawy o PCC regulujący przedmiot opodatkowania tym podatkiem jest katalogiem zamkniętym. Oznacza to, ze tylko czynności cywilnoprawne expressis verbis wymienione w tym artykule i tylko w takim zakresie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stanowisko doktryny znajduje także potwierdzenie w orzecznictwie sądów administracyjnych (patrz np. wyrok WSA w Warszawie z dnia 6 października 2006 r. sygn. III SA/Wa 2215/06) oraz w interpretacjach wydawanych przez organy podatkowe (patrz np. pismo Naczelnika Pierwszego Wielkopolskiego Urzędu Skarbowego z dnia 24 września 2007 r. sygn. ZP/436-29/3/07, pismo Naczelnika Urzędu Skarbowego Warszawa-Ursynów z dnia 26 kwietnia 2005 r. sygn. us.38/436/RM/ART14A/61/pcc/2/2005, pismo Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 17 listopada 2008 r., sygn. ITPB2/436-98/08/TJ, pismo Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 12 sierpnia 2008 r., sygn. ITPB2/436-72/08/TJ). Ponadto należy podkreślić, że powszechnie akceptowany jest pogląd, zgodnie z którym czynność cywilnoprawna spoza katalogu art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o PCC nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, „nawet jeżeli wywołuje skutki gospodarcze takie same lub podobne do tych, które zostały w katalogu wymienione” (tak np. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji z dnia 17 listopada 2008 r., sygn. ITPB2/436-98/08/TJ).

Zgodnie z art. 1 Ustawy o PCC opodatkowaniu podlegają:

  • umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
  • umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
  • umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
  • umowy dożywocia,
  • umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,
  • ustanowienie hipoteki,
  • ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
  • umowy depozytu nieprawidłowego,
  • umowy spółki.

Opodatkowaniu podlegają również zmiany wyżej wymienionych umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Opodatkowaniu podlegają również orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak wyżej wymienione czynności cywilnoprawne

W analizowanym przypadku nie jednak żadnej dodatkowej w stosunku do wystawienia weksla czynności cywilnoprawnej. W szczególności strony nie zawierają żadnej umowy cywilnoprawnej dotyczącej rozliczeń związanych z wystawieniem weksla.

Jak wskazano powyżej, katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych jest katalogiem zamkniętym. Oznacza to, że jeżeli dana czynność cywilnoprawna nie została w nim wymieniona, nie podlega ona opodatkowaniu tym podatkiem. Zdaniem Wnioskodawcy nie budzi wątpliwości, że wystawienie weksla własnego nie obejmuje swoim zakresem znaczeniowym żadnej z czynności wymienionych w art. 1 ust. 1 Ustawy o PCC. W związku z tym należy uznać, że wystawienie weksla własnego przez Wnioskodawcę i jego objęcie przez FIZ za wynagrodzeniem nie powoduje powstania po stronie Wnioskodawcy obowiązku zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych.

W praktyce organów podatkowych oraz orzecznictwie sądów administracyjnych pojawiły się jednak poglądy, zgodnie z którymi jakkolwiek samo wystawienie weksla nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych, podatkowi temu może jednak podlegać pierwotna czynność cywilnoprawna na postawie której zostały wypłacone pieniądze, o ile jest jedną z czynności wymienionych w art. 1 ust. 1 pkt 1 Ustawy o PCC. W konsekwencji to charakter tej właśnie czynności ma decydujące znaczenie dla określenia, czy w danym przypadku ma miejsce opodatkowanie podatkiem o czynności cywilnoprawnych.

Jak wspomniano powyżej, zobowiązanie wekslowe odrywa się od sytuacji faktycznej, która była podstawą do wystawienia i wręczenia weksla nabierając charakteru samodzielnego i abstrakcyjnego. W szczególności ma to miejsce w sytuacji, gdy wystawiony weksel nie spełnia roli zabezpieczającej, lecz jest samoistnym stosunkiem zobowiązaniowym.

Podkreślić bowiem należy, że jakkolwiek abstrakcyjność zobowiązania wekslowego nie wyklucza istnienia stosunków pozawekslowych, jednakże byt prawny, tych ostatnich jest obojętny dla treści i bytu zobowiązania wekslowego. Oznacza to, że roszczenie wekslowe jest niezależne od istnienia lub nieistnienia, a także skuteczności roszczeń z ewentualnego pozawekslowego stosunku podstawowego, bowiem weksel jako nieakcesoryjny, od chwili jego powstania materializuje samoistne roszczenie, którego jest źródłem. Charakterystyczną cechą zobowiązania wekslowego jest jedynie inkorporacja bezwarunkowego przyrzeczenia zapłaty sumy pieniężnej, a sam weksel funkcjonuje w oderwaniu od istnienia (ważności) oraz treści stosunku podstawowego. Emisja weksla i powstanie zobowiązania wekslowego nie wymaga zatem, aby pomiędzy wystawcą a remitentem istniał jakikolwiek inny stosunek (stosunek podstawowy). Zobowiązanie wynikające z emisji weksla własnego na rzecz remitenta będzie ważne, nawet jeżeli (jak to ma miejsce w opisanym we wniosku stanie faktycznym) pomiędzy wystawcą weksla i remitentem nie istnieje żaden taki stosunek.

Jak wskazano w stanie faktycznym, wraz z wystawieniem weksla własnego, pomiędzy Wnioskodawcą i FIZ podpisywana będzie umowa regulująca wystawienie weksla określająca warunki na jakich weksel będzie wystawiony.

Umowa nie będzie jednak określać terminu wykonania zobowiązania wynikającego z weksla własnego, jak również sposobu wykonania tego zobowiązania. Kwestie te będą bowiem określone na samym dokumencie wekslowym.

W konsekwencji, nie można zdaniem Wnioskodawcy uznać, że umowa regulująca wystawienie weksla kreować będzie jakiś samodzielny stosunek zobowiązaniowy, który w swej treści mógłby odpowiadać jednej z czynności wymienionych w art. 1 ust. 1 Ustawy o PCC.

W szczególności, zdaniem Wnioskodawcy, umowa regulująca wystawienie weksla nie może być interpretowane jako zawarcie umowy pożyczki pomiędzy stronami. Umowa pożyczki została zdefiniowana w art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. kodeks cywilny (Dz. U z 1964 r. nr 16 poz. 93 – dalej Kodeks cywilny). Z przepisu tego wynika, że przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Wystawienie weksli, do którego odnosi się umowa regulująca wystawienie weksla, jest natomiast regulowane przez zupełnie inny akt prawny – Prawo wekslowe. Ponadto weksel stanowi papier wartościowy, do którego odnoszą się przepisy szczególne zawarte w art. 921(6) – 921(16) Kodeksu cywilnego. Oznacza to, że „wystawienie weksla” i zawarcie umowy pożyczki stanowią na gruncie Kodeksu cywilnego dwie odmienne instytucje prawne.

W odniesieniu do stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę należy zatem uznać, że z chwilą objęcia przez FIZ weksla własnego wystawionego przez Wnioskodawcę podstawą do uzyskania sumy wekslowej przez FIZ (ewentualnie indosatariuszy) jest wyłącznie weksel, traktowany jako papier wartościowy.

Dochodzenie zaś ewentualnej zapłaty sumy wekslowej zostanie poddane reżimom dotyczącym weksli, co oznacza chociażby, iż termin przedawnienia roszczenia z weksla będzie określany zgodnie z Prawem wekslowym a nie Kodeksem cywilnym.

W konsekwencji nie można zdaniem Wnioskodawcy uznać, że zapłata przez FIZ na rzecz Wnioskodawcy określonej kwoty pieniężnej w zamian za weksel własny Wnioskodawcy, jest wydaniem pieniędzy na podstawie umowy pożyczki bowiem zapłata ta jest dokonywana tylko i wyłącznie w związku z wystawieniem przez Wnioskodawcę abstrakcyjnego papieru wartościowego, jakim jest weksel. W konsekwencji, transakcja ta nie może podlegać opodatkowaniu na zasadach właściwych dla umowy pożyczki.

Wystawienie weksla własnego nie może być także utożsamiane ze sprzedażą weksla jako papieru wartościowego. Ze względu na to, że wystawienie weksla powoduje zaistnienie samoistnego stosunku zobowiązaniowego nie istnieje konieczność zawierania dodatkowej umowy cywilnoprawnej pomiędzy Wnioskodawcą a FIZ, na podstawie której weksel jest przenoszony. Analiza przepisów Prawa wekslowego prowadzi do wniosku, iż emisja weksla oraz jego objęcie nie następuje w wyniku zawarcia z wystawcą weksla umowy sprzedaży.

Umowa regulująca wystawienie weksla nie kreuje zatem jakiegoś dodatkowego, w stosunku do zobowiązania wekslowego, zobowiązania do zapłaty określonej kwoty pieniędzy. Obowiązek zapłaty określonej kwoty pieniędzy wynikał będzie wyłącznie z wystawionego przez Wnioskodawcę weksla własnego.

Mając na uwadze powyższe, wystawienie weksla własnego przez Wnioskodawcę i jego objęcie przez FIZ, nie będzie powodować po stronie Wnioskodawcy obowiązku zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych.

2.

Niezależnie od argumentacji przytoczonej w pkt 1, nawet gdyby uznać, iż w związku z wystawieniem przez Wnioskodawcę weksla własnego na rzecz FIZ dochodzi do zawarcia pomiędzy stronami umowy pożyczki (chociaż, jak wskazano w pkt 1 powyżej, twierdzenie takie jest całkowicie nieuzasadnione w stanie faktycznym opisanym przez Wnioskodawcę), to na Wnioskodawcy i tak nie będzie ciążył obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych.

Fundusze inwestycyjne są osobami prawnymi, których działalność regulowana jest ustawą z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U z 2004 r. Nr 146 poz. 1546 – dalej: „Ustawa o funduszach inwestycyjnych”). Wyłącznym przedmiotem działalności funduszy jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze publicznego, a w określonych przypadkach również niepublicznego, proponowania nabycia jednostek uczestnictwa albo certyfikatów inwestycyjnych w określone w ustawie papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe. Jednym z typów funduszy inwestycyjnych jest fundusz inwestycyjny zamknięty. Zgodnie z art. 153 ust. 1 pkt 1 Ustawy o funduszach inwestycyjnych, fundusz inwestycyjny zamknięty może, w zakresie swojej działalności oraz przy uwzględnieniu celu inwestycyjnego funduszu, udzielać pożyczek pieniężnych do wysokości nie wyższej niż 50% wartości aktywów funduszu, z tym że wysokość pożyczki pieniężnej udzielonej jednemu podmiotowi nie może przekroczyć 20% wartości aktywów funduszu.

Zgodnie z art. 5 ust 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarowi usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54 poz. 535 – dalej: „Ustawa o VAT”), opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, natomiast świadczeniem usług jest każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Art. 15 ust. 1 i 2 Ustawy o VAT precyzuje, że podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza zaś w rozumieniu ustawy VAT obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy.

Z uwagi na harmonizację prawa podatkowego w związku z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej, należy mieć na uwadze przepis art. 2 ust. 1 lit. c Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. (dalej: „Dyrektywa”). Przepis ten stanowi, iż opodatkowaniu VAT podlega odpłatne świadczenie usług na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze. Interpretacja tego przepisu powinna mieć na względzie również przepis art. 9 Dyrektywy, który definiuje pojęcie podatnika jako osoby prowadzącej działalność gospodarczą bez względu na cel i rezultaty, a działalność gospodarczą jako wszelką podejmowaną działalność, a w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Regulacje Ustawy o VAT, definiujące podatnika VAT są właściwie tożsame z uregulowaniami z Dyrektywy. Natomiast nieco odmiennie, w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, została zdefiniowana działalność gospodarcza. Przepis ten stanowi, iż poza zakresem wskazanym w Dyrektywie działalność gospodarczą stanowią również czynności wykonane jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Tym samym, polska ustawa o VAT rozszerza definicję pojęcia działalności gospodarczej oraz zakres czynności będących przedmiotem opodatkowania VAT. Niemniej jednak na taką okoliczność zezwala sama Dyrektywa, która w art. 12 stanowi, iż za podatnika państwa członkowskie mogą uznać każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Co do zasady czynności dokonywane przez podmioty będą stanowiły działalność gospodarczą jeżeli są wykonywane w sposób ciągły, stały. Jednakże za działalność gospodarczą uznane zostanie również jednorazowe wykonanie czynności, gdy z okoliczności w jakich czynność została wykonana wynika zamiar dokonywania owych czynności w sposób częstotliwy. Zatem decydujące dla uznania udzielenia pożyczki za działalność gospodarczą, a w konsekwencji za czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, będzie miał zamiar, jaki przyświecał pożyczkodawcy w chwili udzielenia pożyczki. Podobne stanowisko zajął WSA we Wrocławiu w wyroku z dnia 2 lipca 2009 r. (sygn. I SA/Wr 194/09), który stwierdził, co następuje:

„Podatnikiem VAT jest ten, kto dokonuje czynności handlu, produkcji, świadczenia usługi także wtedy, gdy czynność taka dokonywana jest przez niego jednorazowo, lecz w taki sposób, że wyraźnie wynika z niej zamiar handlu, produkcji, świadczenia usługi, tj. obiektywny zamiar prowadzenia takiej działalności”. .

Z dalszej treści uzasadnienia wyżej przytoczonego orzeczenia jasno wynika, iż działalność gospodarcza w rozumieniu przepisów ustawy VAT winna być prowadzona przez profesjonalistów. Wyłącznie czynności stanowiące działania podejmowane przez podatnika w charakterze podatnika VAT podlegają przepisom Dyrektywy oraz ustawy o VAT. W interpretacjach podatkowych często wskazuje się, iż podejmowanie czynności w charakterze podatnika VAT oraz podleganie w tym zakresie ustawie o VAT uzależnione jest od tego, czy podatnik działa w ramach obrotu nieprofesjonalnego czy profesjonalnego. Np Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji z dnia 18 maja 2010 r. (sygn. ITPB2/436-64/10/TJ) stwierdził, że „podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają wyłącznie czynności cywilnoprawne podejmowane w ramach obrotu nieprofesjonalnego, natomiast obrót zawodowy (profesjonalny) objęty został podatkiem od towarów i usług. Zatem, nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych te czynności cywilnoprawne, których dokonanie rodzi obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług.

Udzielanie pożyczek przez podatnika prowadzące działalność w zakresie usług finansowych (takiego jak FIZ) spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu VAT, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą w zakresie usług finansowych, w związku z jej prowadzeniem, bez wątpienia należy zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku VAT.

Czynności polegające na udzielaniu przez FIZ pożyczek pieniężnych świadczone poza systemem bankowym zaliczane są do grupy usług pośrednictwa finansowego, sklasyfikowanego w sekcji J dział 65 PKWiU, a tego rodzaju działalność mieści się w definicji działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy. Wobec powyższego udzielanie pożyczek przez FIZ podlega regulacjom zawartym w Ustawie o VAT.

Podstawowa stawka podatku zgodnie z przepisem art. 41 ust. 1 Ustawy o VAT wynosi 22%. Jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, zastosowanie obniżonej stawki podatku lub zwolnienie z opodatkowania podatkiem od towarów i usług możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w Ustawie o VAT oraz w przepisach wykonawczych wydanych na jej podstawie.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku nr 4 do Ustawy o VAT. Stosownie zaś do poz. 3 powyższego załącznika, zawierającego wykaz usług zwolnionych od podatku, zwolnione są od podatku usługi zakwalifikowane do PKWiU – sekcja J ex (65-67) tj. usługi pośrednictwa finansowego, z wyłączeniem:

  1. działalności lombardów, z wyjątkiem usług świadczonych przez banki,
  2. usług polegających na oddaniu w odpłatne użytkowanie rzeczy ruchomej,
  3. usług doradztwa finansowego (PKWiU ex 67.13.10-00.20),
  4. usług doradztwa ubezpieczeniowego oraz wyceny dla towarzystw ubezpieczeniowych (PKWiU ex 67.20.10-00.20, -00.30), z wyjątkiem świadczonych przez zakład ubezpieczeń w rozumieniu przepisów o działalności ubezpieczeniowej oraz świadczonych w tym zakresie przez podmioty działające w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń,
  5. usług ściągania długów oraz faktoringu,
  6. usług zarządzania akcjami, udziałami w spółkach lub związkach, obligacjami i innymi rodzajami papierów wartościowych, z wyjątkiem wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy,
  7. usług przechowywania akcji, udziałów w spółkach lub związkach, obligacji i innych rodzajów papierów wartościowych, z wyjątkiem wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy,
  8. transakcji dotyczących dokumentów ustanawiających tytuł własności,
  9. transakcji dotyczących praw w odniesieniu do nieruchomości.

Mając na uwadze powyższe, udzielanie przez FIZ pożyczek należy, na gruncie Ustawy o VAT, klasyfikować jako świadczenie przez FIZ usług pośrednictwa finansowego zwolnionych z VAT. W konsekwencji, nawet gdyby uznać, że wystawienie przez Wnioskodawcę weksla własnego na rzecz FIZ jest de facto pożyczką udzieloną Wnioskodawcy przez FIZ, to udzielenie takiej pożyczki powinno zostać zaklasyfikowane na gruncie Ustawy o VAT jako świadczona przez FIZ usługa pośrednictwa finansowego zwolniona z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT.

Zgodnie natomiast z art. 2 pkt 4 lit. b Ustawy o PCC, podatkowi od czynności cywilnoprawnych nie podlegają czynności, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest zwolniona z podatku od towarów i usług (z wyjątkami dotyczącymi nieruchomości, umów spółki, sprzedaży akcji i udziałów, które jednak nie mają zastosowania w przedstawionym przez Wnioskodawcę stanie faktycznym). Nawet zatem w przypadku, jeżeli uznane zostanie, że na skutek wystawienia weksla własnego Wnioskodawca zaciągnął pożyczkę od FIZ, czynność ta nie będzie powodować po stronie Wnioskodawcy obowiązku zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych. Pożyczka taka będzie bowiem na gruncie VAT klasyfikowana jako świadczona przez FIZ usługa pośrednictwa finansowego zwolniona z VAT. Konsekwentnie, na mocy przytoczonego powyżej art. 2 pkt 4 lit. b Ustawy o PCC, pożyczka ta nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest, zgodnie ze złożonym wnioskiem, ocena stanowiska Wnioskodawcy w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 09 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649) podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

  1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
  2. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
  3. (uchylona),
  4. umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
  5. umowy dożywocia,
  6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,
  7. (uchylona),
  8. ustanowienie hipoteki,
  9. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
  10. umowy depozytu nieprawidłowego,
  11. umowy spółki;

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Podstawą prawną emisji weksli są przepisy ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 roku Prawo wekslowe (Dz. U. Nr 37, poz. 282 ze zm.). Weksel jest dokumentem stanowiącym bezwarunkowe zobowiązanie do zapłaty określonej osobie, w określonym terminie i miejscu przez wystawcę weksla lub osobę przez niego wskazaną, określonej na wekslu sumy pieniędzy.

Emisja weksla własnego jest zdarzeniem powodującym określone prawa i obowiązki, a mianowicie po stronie nabywcy powstaje powinność wpłaty kwoty nabycia, natomiast dla wystawcy bezwarunkowy obowiązek zapłaty (po okazaniu) określonej w nim kwoty pieniężnej, czyli zobowiązanie do wykupu weksla po jego okazaniu.

Zobowiązanie wekslowe odrywa się od sytuacji faktycznej, która była podstawą do wystawienia i wręczenia weksla nabierając charakteru samodzielnego i abstrakcyjnego. W szczególności ma to miejsce w sytuacji, gdy wystawiony weksel nie spełnia roli zabezpieczającej lecz jest samoistnym stosunkiem zobowiązaniowym.

Należy wskazać, iż art. 1 ust. 1 określający zakres przedmiotowy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych zawiera enumeratywny katalog czynności, których dokonanie powodować będzie konieczność zapłaty podatku. Tym samym, jeżeli dana czynność nie została wymieniona w ustawowym katalogu nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem nawet, jeżeli wywołuje skutki gospodarcze takie same lub podobne do tych, które zostały w katalogu wymienione. jednakże należy zaznaczyć, że o zakwalifikowaniu danej umowy do umów podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje nazwa, ale treść umowy.

Wyemitowanie dłużnego papieru wartościowego jakim jest weksel własny w niniejszej sprawie łączyć się będzie z otrzymaniem określonej sumy pieniężnej od nabywcy weksla.

Reasumując stwierdza się, iż czynność wystawienia weksla własnego na rzecz FIZ i zapłata przez FIZ za wystawiony weksel Wnioskodawcy, w świetle powołanych wyżej przepisów nie skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych. Fakt ten nie musi jednak oznaczać, że opodatkowaniu nie będą podlegały również czynności cywilnoprawne, w związku z zawarciem których wystawiony zostanie weksel. Jeżeli zatem nabycie weksla w zamian za określoną kwotę pieniężną nosiło będzie znamiona czynności określonych w art. 1 ust. 1, to wówczas będzie rodzić dla Wnioskodawcy skutki podatkowe pod warunkiem, że to na nim zgodnie z art. 4 ustawy będzie ciążył obowiązek podatkowy. Należy nadmienić, iż jeżeli nabycie weksla w zamian za określoną kwotę przybierze postać jednej z umów podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz umowa ta będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub będzie zwolniona z tego podatku, czynność ta będzie mogła korzystać z wyłączenia z opodatkowania podatkiem zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy, z uwzględnieniem wyjątków zawartych w tym przepisie.

Odnosząc się do argumentacji Wnioskodawcy opartej na treści wskazanych: postanowień, interpretacji oraz wyroków w uzasadnieniu własnego stanowiska, należy stwierdzić, iż co do zasady wiążą one w sprawie, w której zostały wydane i nie są źródłem prawa powszechnie obowiązującego. Tym samym nie stanowią podstawy prawnej przy wydawaniu interpretacji.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Wzór weksla własnego

Założyłem nowy dział na blogu, umieszczę tam kilka przydatnych wzorów weksli, z których będziecie mogli korzystać wedle potrzeb.

Generator weksli – stwórz online swój własny weksel (online)

Wzór weksla ze szczegółowym sposobem wypełniania (PDF).

Drugi wzór weksla – stylizowany na ozdobny blankiet (JPG)

Przypominam (bo niektórzy potrafią przeżyć całe życie bez odkrycia potrzeby skorzystania z weksla ;), że potrzeba jego użycia może zaistnieć między innymi w następujących sytuacjach:

– jeśli prowadzisz firmę i chcesz zabezpieczyć się na wypadek otrzymania płatności w zamian za sprzedany towar
– jeśli jesteś zwykłą osobą, do której zwraca się kolega o pożyczkę.

W obu przypadkach weksel jest lepszym zabezpieczeniem niż – odpowiednio – podpis na fakturze z odroczonym terminem płatności i umowa pożyczki (której – w przypadku użycia weksla – w ogóle nie trzeba zawierać w formie pisemnej).

Wychodzę z założenia, że najprostszą formą wystawienia weksla jest po prostu napisanie go na kartce. Jeśli zrobi to wystawca, weksel będzie miał o wiele większą wartość dowodową, nie będzie bowiem wątpliwości, pod jaką treścią został złożony podpis.

Z pewnych jednak względów dużo ludzi szuka gotowych wzorów weksla. Przypuszczam, że nie chodzi o łatwość wystawienia (moim zdaniem łatwiej napisać weksel w minutę, niż szukać wzoru, drukować, wypełniać…), a o fakt, że wzór ułatwia wystawienie weksla przez osoby mniej obeznane z praktyką prawa wekslowego.

Dlatego w moim pierwszym wzorze weksla umieściłem szczegółową instrukcję wypełnienia, a każde pole do uzupełnienia zostało dodatkowo podpisane. Na podstawie tych wyjaśnień zawsze możesz samodzielnie wystawić swój weksel.

Co się dzieje z wekslem po zmianie nazwy spółki

albo po zmianie nazwiska osoby występującej na wekslu? Przy zmianie nazwy spółki podmiot pozostaje ten sam (nie zmienia się NIP, KRS, REGON), często powodem takiej zmiany jest konieczność uwidocznienia w nazwie (np. spółki jawnej) nowego nazwiska wspólnika.

Może dojść również do zmiany nazwiska konkretnej osoby (remitenta, wystawcy) na przykład na skutek zmiany stanu cywilnego :)

Spółka, która zmieniła nazwę, albo osoba, która zmieniła nazwisko

nie traci prawa / nie wyzbywa się obowiązku wynikającego z weksla.
Jeśli podmiot ten chce dochodzić należności z weksla osobiście, wystarczy, że wskaże, iż zmiana nazwy/nazwiska zaszła później.

Powód – AMIKS Poznański spółka jawna – dochodzi należności z weksla wystawionego przez pozwanego na rzecz AMIKS Jarocki spółka jawna. Potwierdzenie odpowiednimi odpisami KRS zmiany nazwy spółki po dacie wystawienia weksla w załączeniu

Jeśli zmiana dotyczy remitenta, i ten chce dokonać indosu weksla, powinen uczynić to w następujący sposób:

przykład indosu dokonanego przez remitenta, który po wystawieniu weksla zmienił nazwisko:
Ustępuję na zlecenie Jana Kowalskiego
{podpis – Anna Nowak} – wcześniej Anna Kozłowska

Odkrywanie oczywistości prawa wekslowego

Art. 8
Kto podpisał weksel jako przedstawiciel innej osoby, nie będąc umocowanym do działania w jej imieniu, odpowiada sam wekslowo […]

W dzisiejszej Rzeczpospolitej na pierwszej żółtej stronie zamieszczony jest artykuł „Za weksel trzeba zapłacić” (dostęp płatny), w którym poruszana jest następujący problem:

Osoba, która podpisała weksel w imieniu firmy (np. jako prezes sp. z o.o.), nie będąc jednocześnie umocowaną do reprezentowania owego podmiotu, odpowiada za weksel prywatnie.

Jak widać, pomimo że wynika to bezpośrednio z prawa wekslowego, nie jest wszystkim znane.

„Za weksel trzeba zapłacić. Izabela Lewandowska, Rzeczpospolita 5 listopada 2010

W jej [spółki z o.o.] imieniu podpis na wekslu jako członek zarządu złożył Mariusz J. Rzecz w tym, że od roku nie pełnił on tej funkcji. Nie miał więc prawa do reprezentowania spółki ani do składania w jej imieniu jakichkolwiek oświadczeń. Spółka ta więc nie stała się poręczycielem i dług zabezpieczony wekslem w żaden sposób jej nie dotyczył.

Wierzyciel dochodził zatem należności prywatnie od rzekomego pełnomocnika.

Jednakże zasadnicze znaczenie dla wyniku sprawy miał art. 8 prawa wekslowego. Sędzia zaznaczyła, że dotyczy on także reprezentującego osobę prawną. Uchylenie skutków wynikających z tego przepisu uzasadnia tylko to, że wierzyciel wiedział, iż ten, kto podpisał weksel jako organ osoby prawnej, nim nie jest. Ciężar wykazania tego spoczywa na osobie, która się na to powołuje.

Przez nieznajomość prawa wekslowego Mariusz J. musi zapłacić 887 tysięcy złotych.

Podobny problem może wystąpić w przypadku „gołych” weksli in blanco, czyli takich, które nie zawierają między innymi daty wystawienia. Jeśli weksel taki podpisze członek zarządu w 2010r., a zostanie on uzupełniony w 2012 roku i taka data zostanie wpisana jako data wystawienia, to z takiego weksla odpowiadać będzie osoba podpisana prywatnie, jeśli w 2012r. nie będzie już umocowana do reprezentowania spółki. Jedyną możliwością obrony byłoby wykazanie, że weksel de facto został wystawiony i wręczony w 2010r., co może być trudne, zakładając świadomie podstępne działanie wierzyciela oraz fakt, że często weksle in blanco są wystawiane w sposób uniemożliwiający dłużnikom podnoszenie zarzutów wynikających z umowy wekslowej.

Szerzej problem braku daty wystawienia weksla in blanco został poruszony tutaj.

Dochodzenie należności z weksla w elektronicznym postępowaniu upominawczym (EPU)

Elektroniczne postępowanie upominawcze to nowy sposób dochodzenia należności na drodze sądowej. od 1 stycznia 2010r. rozpoczął działanie XVI Wydział Sądu Rejonowego w Lublinie, do którego mogą wpływać pozwy o zapłatę z całego kraju – w formie elektronicznej. Ma być szybciej, i chyba jest, skoro od początku roku sąd wydał pół miliona nakazów zapłaty, podczas gdy przykładowo jeden z warszawskich wydziałów sądu gospodarczego obsługuje rocznie tylko 10 tysięcy nakazów zapłaty. Czas oczekiwania jest jednak podobny – „elektroniczny pozew” przeobraża się w przesyłkę z nakazem zapłaty dla pozwanego w około miesiąc, co jest wynikiem średnim, powiedziałbym, że zwyczajnym.

Weksel w EPU?

Na wstępie wyjaśnijmy sobie: sąd „elektroniczny” nie wydaje nakazów zapłaty w postępowaniu nakazowym. Jest to zatem główny powód, dla którego wierzyciel wekslowy – jeśli ma weksel i chciałby dochodzić swoich racji w sądzie – powinien iść do sądu tradycyjnego. Po pierwsze – zapłaci mniejszą opłatę sądową (opłata sądowa wynosi 1/4 standardowej opłaty, tak samo jak w tradycyjnym sądzie przy postępowaniu nakazowym), po drugie – dostanie mocniejszy nakaz zapłaty, bo w postępowaniu nakazowym, a nie upominawczym.

Może jednak weksel w EPU? Poteoretyzujmy…

Jedną z cech Elektronicznego Postępowania Upominawczego, która może początkowo dziwić, jest to, że do pozwu nie dołącza się załączników, a tylko je wskazuje, że istnieją. Również otrzymany przez pozwanego pozew w formie papierowej ich nie zawiera. Próbując zatem dochodzić należności z weksla, nawet nie trzeba by dołączać go do pozwu. Jest to główny powód, dla którego na miejscu sędziego, nie wydałbym na tej podstawie nakazu zapłaty, nawet w postępowaniu upominawczym. Nasuwa się zbyt dużo wątpliwości o prawdziwość weksla, o odpowiednią legitymację formalną powoda itp.

100-letnia tradycja nakazuje dołączać weksel do pozwu, który pozostaje w aktach na zawsze, dając w zamian powodowi nakaz zapłaty. Nie powinno się dopuszczać do tego, by pomimo wytoczenia powództwa, istniało ryzyko dalszego kursowania danego weksla (indos), czy jego zginięcia. Pozwany, płacąc zgodnie z nakazem zapłaty, nie ma pewności, że dany weksel nie powróci do niego po raz drugi, a jeśli nastąpi to po indosie, to zarzut zapłaty za nakaz może już nie być brany pod uwagę.

Moim zdaniem…

Nie ma racjonalnego powodu, aby wierzyciel dochodził należności z weksla w elektronicznym postępowaniu upominawczym. Ciekawy jestem jednak jak do takiego pozwu podszedłby sąd w Lublinie.
Jeśli ktoś chciałby to przetestować, albo już przetestował, będę wdzięczny za informację.

Zapraszam również do wyrażenia swojego zdania w komentarzu :)

Październik 2010 – czego internauci szukali o wekslach

Najciekawsze hasła, po których trafiliście tutaj z googla oraz statystyki bloga

W zeszłym miesiącu blog odwiedziło około 2000 unikalnych użytkowników. Trafiliście tutaj po ponad 1200 frazach związanych z wekslami z wyszukiwarki google.

Oto najciekawsze z nich:

poręczenie wekslowe przez członków zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością -jedną z zalet weksla jest właśnie fakt, że w prosty sposób można przyjąć poręczenie osób trzecich. W tym przypadku za spółkę z o.o. mogą poręczyć jej wspólnicy

jak powinno wyglądać poręczenie kilku osób na wekslu – najprościej poprzez złożenie ich podpisów na pierwszej stronie weksla. W przypadku podpisu na drugiej stronie weksla, podpis powinien być oznaczony wyrazem „poręczam”. UWAGA: Niektórzy uważają, że udzielenie poręczenia przez kilka osób na drugiej stronie weksla w następującej formie:

Poręczam:
Jan Kowalski
Adam Nowak

powoduje, że tylko Jan Kowalski odpowiada jako poręczyciel, ponieważ podpis drugiej osoby nie jest bezpośrednio oznaczony jako poręczenie. Dla bezpieczeństwa można zatem napisać:

Poręczam
Jan Kowalski
Poręczam
Adam Nowak

kto spłaca weksel in blanco – wystawca czy poręczyciel – co do zasady weksla in blanco nikt nie spłaca, roszczenie powstaje bowiem dopiero po uzupełnieniu weksla. Wówczas kierujemy się z przedstawieniem weksla do wystawcy, jeśli należność nie zostanie zapłacona, wówczas wystawca odpowiada solidarnie z poręczycielem za zapłatę.

czy weksel prezesa sp. z o.o. powinna też podpisać żona – jeśli jest to weksel wystawiony przez spółkę, to nie, natomiast jeśli weksel jest wystawiony przez pana prezesa prywatnie, podpis żony jest wskazany, jeśli małżonkowie mają wspólnotę majątkową (umożliwi to ewentualne prowadzenie egzekucji z majątku wspólnego małżonków).

na wekslu jest nie mój podpis – jest to zarzut przysługujący pozwanemu wobec każdego posiadacza weksla.

co oznacza zapis na wekslu na zlecenie – oznacza to, że sumę wekslową zapłacimy albo remitentowi, albo każdej innej osobie wskazanej przez nieprzerwany szereg indosów

weksel podpisany przez jednego członka zarządu – jeśli do ważności zobowiązania spółki konieczne jest współdziałanie dwóch lub większej ilości członków zarządu, podpis tylko jednego z nich nie skutkuje wobec firmy powstaniem zobowiązania z weksla. Jednakże podpisany członek zarządu odpowiada wówczas z weksla prywatnie.

czy trzeba wystawić deklarację wekslową – nie ma takiego obowiązku, weksel jest ważny i bez deklaracji wekslowej

czy płacić weksle wystawione przez byłego prezesa – tak, jeśli w chwili powstania zobowiązania prezes był uprawniony do reprezentowania spółki. Uwaga: jeśli weksel był najpierw podpisany, a potem wręczony, przy określaniu umocowania prezesa liczy się data wręczenia weksla.

kiedy weksel na zlecenie, a kiedy nie na zlecenie – weksel na zlecenie najlepiej wystawić, jeśli fakt istnienia zobowiązania jest bezsporny. Wówczas wiadomo, że określoną sumę mamy zapłacić w określonym czasie, czy natomiast płatność będzie na rzecz remitenta, czy na rzecz dowolnej innej osoby, to już nie ma znaczenia. Weksel nie na zlecenie warto wystawiać jeśli jest to weksel in blanco, ponieważ dokonanie indosu (do czego uprawnia klauzula na zlecenie) może uniemożliwić nam podnoszenie zarzutu nieprawidłowego uzupełnienia weksla in blanco.

weksel in blanco – czy się zwraca wystawcy – co prawda żaden konkretny przepis tego nie reguluje, ale zwrot weksla in blanco po wygaśnięciu zabezpieczanego przez niego roszczenia jest bardzo dobrą praktyką. Czasami spotyka się również „komisyjne zniszczenie weksla”

weksel osobiście pisany – jest bardzo dobrym sposobem na uniknięcie ewentualnych zarzutów, iż weksel został wypełniony niezgodnie z zawartym porozumieniem

czy należy przesłać sprzeciw do nakazu zapłaty powodowi – nie trzeba, wystarczy złożyć odpowiednią ilość odpisów w sądzie

upoważnienie do przedstawienia weksla do zapłaty – najlepiej dokonać w formie indosu do inkasa

weksel płatny na okaziciela – weksla nie można wystawić na okaziciela, należy podać przynajmniej nazwisko remitenta. Może on jednak weksel indosować in blanco, czyli na okaziciela

czy można anulować deklarację wekslową – tak, wystawca może ustalić z remitentem, że zawarta umowa wekslowa traci moc, a sposób uzupełnienia wystawionego wcześniej weksla in blanco od tej pory będzie podlegać nowej umowie; brak takiej umowy może być uznany za pozwolenie na uzupełnienie weksla dowolną kwotą.

opłata sądowa od umorzenia weksla – aktualnie wynosi 200zł (art. 66 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z 2005r.).

Dwa problemy zostaną opisane w osobnych notkach:
e-sąd i dowód z weksla
co się dzieje z wekslem po zmianie nazwy spółki

Poniżej przedstawiam pełną listę fraz, po której trafiliście na niniejszy blog:

remitent
weksel wzór
wzór weksla
poręka na wekslu
weksel in blanco
druk weksla in blanco
druk weksla
weksel in blanco druk
prawo wekslowe 2010
weksel druk
weksel druk bezpłatny
wzory weksli
http //www.remitent.pl/dlaczego-warto-podawac-date-wystawienia-weksla-in-blanco/604
wzor weksla
indos weksla
odpis weksla
zobowiązanie wekslowe
druki weksla
weksel in blanco 2010
weksel druki
wzór weksla podpisanego
weksel na zlecenie wzór
weksel 2010
opłata skarbowa od weksla 2010
umowa wekslowa
101i 102 prawa wekslowego
pozew z weksla
weksel
dochodzenie roszczeń z weksla in blanco
porównanie przelewu i indosu
protest wekslowy
w jakim postepowaniu dochodzić zapłaty z weksla
weksel in blanco wzór
jak wygląda wypełniony weksel
jak wypełnić formularz pozew o zaplatę
dwóch wystawców weksla
jak napisać weksel
iii czp 66/95
wzór weksla bez protestu
zobowiązania wekslowe
protest weksla
jak wystawić weksel
literatura weksla
weksel wzór wypełnienia
iii czp 66/95
sprzedam weksel in blanco
weksel własny darmowy wydruk
weksle do wydruku
dochodzenie i przedawnienie roszczeń wekslowych
brak podpisu małżonka poręczyciela na wekslu
weksel wzór kto kim jest
weksel notariusz
stawka podatku od weksla
weksel wystawiony przez spółkę cywilną
umowa pożyczki i uniknąć podatku
unieważnienie weksla in blanco
bez protestu
remitent weksla
jak wygląda weksel
weksel podatek
ubezpieczenie weksla
druk weksla wzór
poręczenie wekslowe awal
weksle wzory
wystawcy weksla- błedy
wzór weksla in blanco
wzór formularza p-pozew
remitent.pl
jak napisać pozew o zapłatę
weksel znaczenie praktyczne protestu
podatek weksel
wzory weksli z indosem
druk weksel
weksel spólka cywilna
weksel.pl
podatek od weksla in blanco
druk wekslowy
podpis nieczytelny prawo wekslowe
jak prawidłowo podpisać weksel za poręczeniem
płacic wekslem
weksel trasowany wzór
weksel bez protestu
jak dochodzić zapłaty z weksla
pozyczka wzor umowy
klauzula wekslowa bez protestu
druk weksla własnego
stosowanie weksla
ważny podpis na dokumencie
opłata 2010 weksel
wzór pozwu o zapłatę
za ten weksel sola zaplacisz
weksel do wydrukowania
przedawnienie weksla własnego bez protestu
druk weksel in blanco
weksel do wydrukowania za darmo
pozew o nakaz zapłaty z weksla wzór
weksel piwniczny
weksel wzor
literatura dotycząca weksli
poręczenie wekslowe przez akceptanta
weksel wzór pdf
najlepsze zabezpieczenie
poręczenia wekslowe przez członków zarządu sp. z o.o.
zwrot weksla w wyniku przelewu wierzytelności
wprowadzenie w błąd przez wystawcę weksla
oplata od umowy wekslowej
dwóch remitentów
weksle blankiety
kilku remitentów
zobowiazanie wekslowe
prawidłowy wzór weksla
wzór pozwu sądowego jak wypisać
kwota słownie inna niż cyfra przelew
prawo wekslowe remitent
gdzie podpis na wekslu
weksle zupełny
http //www.remitent.pl/bezpieczny-weksel-in-blanco
wzór indosu
weksel in blanco w innych krajach niż polska
pozew o zapłatę w postępowaniu nakazowym wzór na formularzu p
indos in blanco
kto splaca weksel in blanco wystawca czy poreczyciel
poreczenie a awal roznice
czy weksel prezesa sp z oo powinna też podpisać żona
czy weksel może mieć dwóch wystawców
www.wygląd weksli
proces wekslowy
remitent weksla in blanco
zapłata wekslem
poręczenie czy weksel
na wekslu jest nie mój podpis
jak unieważnić weksel
brak remitenta w wekslu
indosować
poręczenie na wekslu klauzula
zniszczenie weksla
weksle wystawiony przez działalność gospodarczą
klauzula bez protestu
poręka weksla
weksel in blanco ilość egzemplarzy
zbycie przez indos wypełnionego weksla in blanco
weksel spółka cywilna
weksel własny druk
weksel z poręczeniem wekslowym wzór
jak napisać wezwanie do zapłaty należnych mi kosztów sadowych
nowelizacja prawa wekslowego
zapłacę za ten weksel na zlecenie
podpisanie weksla
stanisława wróblewski weksel
czy warto podpisać weksel
reminent [błąd!]
jak wygląda prawidłowo wypełniony weksel
czy na wekslu powinna byc data
alternatywnie albo kumulatywnie
pozew z wekslem
weksel własny in blanco druk
pozew o zapłatę wzór
weksel wzór do druku
charakter pisma jego znaczenie
koszty bez protestu
przedziurkowany weksel
przedziurkowanie weksla
weksel dla spółki cyw
data wystawienia weksla
weksel awal
jak zabezpieczyć zwrot wekslem
weksel a pcc
bez protestu na zlecenie
weksle w partii
klauzula za ten sola weksel na zlecenie tylko
weksel wystawiony przez firmę
jak wystawic weksel
pożyczka wekslowa
wzory w internecie
podpis z grzeczności
karta kredytowa weksel
weksel własny in blanco urząd pracy wzór
weksel z poręczeniem wekslowym aval wzór
weksel wzÓr
jak na fakturze dac weksle
przedziurkowanie weksli
weksel – druk
weksel in blanco – wzór
weksel in blanco a nie mój podpis
weksel za faktury
weksel zapłacę bez protestu
redyskonto weksli przykład
opodatkowanie pozyczki wekslowej
indos pełnomocniczy
remitent in blanco
opłacenie weksla
wzór weksel
nieprawidłowe uzupełnienie weksla in blanco
weksel własny wzór błędy
wzór weksla na zlecenie
unieważnienie poreczenia wekslowego
klauzula bez protestu weksel
indos
pozew o zapłatę formularz
oryginał weksla
poświadczenie weksla
www.wzór weksla
co oznacza zapis na wekslu na zlecenie
druki darmowe weksle
www.wekslowo.pl
skutki braku przedstawienia weksla do zapłaty
urzędowy druk weksla
kto moze wystawic weksel
jak wygląda weksel?
weksel in blanco klauzula bez protestu
jak sie podpisywac pierwsze nazwisko czy imie
jak powinno wygladć poręczenie kilku osoób na wekslu
jak wypełnić weksel in blanco wzór
podpis na odwrocie weksla
jak wyglada weksel
weksel wystawiony przez wspÓlnikÓw
brak zgody małżonka na poręczenie weksla
pozew o zapłatę z weksla wzór
wzór weksla in blanco osoby fizyczne
pozew o zapłatę z weksla
weksel bez protestu wzór
gwarancja zapłaty należności
gdzie składamy podpis na wekslu
weksel bez kwoty wpisanej słownie
umowa zabezpieczona wekslem in blanco wzór
weksel in blanco do kwoty
awal na wekslu
druk weksla i deklaracji
podrobienie podpisu na wekslu
wzór formularza p pozew
weksel podpisany przez jednego członka zarządu
weksle zniesienie opłaty skarbowej
weksel gdzie podpisuje poręczyciel
deklaracja wekslowa anulowana
co zrobic z wekslami
wzór weksla in blanco bez protestu wypełniony
wypełnienie weksla przykład
wymagania na wekslu
nakaz załaty z weksla opłata sądowa
kiedy weksel jest prawem a kiedy rzeczą?
umowa indosu weksla
współodpowiedzialność żony za weksel podpisany przez męża
wzór pozwu w postępowaniu nakazowym z weksla
weksel podpisywany przez spółkę cywilną
podrobiony podpis weksel
jak nazywa się stempel na wekslu
zwrot weksla listem
weksel u notariusza
gdy prawidłowość weksla budzi wątpliwości
jak wypełnić weksel nie na zlecenie
weksel za 500 zl
weksle miedzynarodowe
jak podrobić czek
bezpieczny weksel
deklaracja wekslowa wzór
czy trzeba wystawić deklarację wekslową?
przykłady weksla wystawionego przez osobę fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą
sądowe umorzenie weksla in blanco
zaginięcie akt sądowych
weksle osob fizycznych
weksel in blanco skradziony
sad rejonowy warszawa wzor pozwu
przychód z weksla zamiast umowy pozyczki
data uzupełnienia weksla inblanco
wzor formularza o zaplate kwoty
formacja weksel
co dopisać na wekslu
brak indosu na wekslu
sąd najwyższy orzeczenia poręczenie weksla
jak spieniężyć weksel
czy można unieważnić weksel in blanco
jak napisać pozew sądowy
weksel in blanco obraz
z czego składa się kwota weksle
zarzuty z weksla
weksle literatura
weksel kredyt kupiecki
prywatna pożyczka pieniężna pod weksel
na jakiej zasadzie działa podpisanie weksla w banku
weksel czy musi być oryginalny
indosować weksel
pozew na podstawie weksla wzór
poprawnie wypełniony weksel
zapis slowny kwot
weksel w prl
wzor pisma o roszczenie z tyt wypadku
poreczenie dwoch osob wzor
jak na fakturze dac sposób zapłaty weksel
remitent blog
czy muszę spłacic weksel jako poręczyciel
jak prawidłowo wypełnić deklaracje wekslową małżonkowie są wystawcami weksla
małżonek wspólnicy spółki cywilnej weksel
poświadczenie podpisu pod wekslem
zapłata za fakturę wekslem
kiedy następuje zapłata za fakturę wekslem
przedmioty na sprzedaż indos
sposób na podrobienie podpisu
druki weksli in blanco
wzor wekselu
oryginał weksla do sądu
czy moŻna podpisac siĘ za wystawcĘ weksla
poręczenie wekslowe przedawnienie
zastrzeżenie terminu na wekslu
oznaczenie płatności na wekslu
druki weksle własne
weksel wystawiony za granicą 2010
sprzedaŻ weksla a pcc
jak nazywa sie podpis na wekslu
umorzenie wierzytelności wydania weksli
sposoby zabezpieczania wierzytelności przedsiębiorstwa
kiedy wystawia się weksel
przedawnienie roszczeń z weksla własnego bez protestu
pożyczka zabezpieczona wekslem opłata skarbowa
odzyskanie nalezności z weksla
podpisał weksel za granicą
weksel do inkasa wzór
przedłużek weksla
zabezpieczenia roszczeń finansowych
weksel nie na zlecenie druk
weksle druk
ile kosztuje unieważnienie zagubionego weksla
jak wypełniamy weksel in blanco wzór
komentarz prawo wekslowe różański
weksel in blanco wypełnienie
weksel podpis stowarzyszenie nieuprawnione
jak wystawić weksel własny
czy remitent ma podpisać weksel?
druk weksla do wydrukowania
jakie koszty ponosimy w polsce za uzywanie weksla
podpisał zagraniczny weksel
anulowanie zniszczenie weksla in blanco
ile kosztuje pozew o zapłate
gdzie można dostać blankiet weksla in blanco
weksel wzór blankiet
weksel sola zabezpiecza przed indosem
kto placi za weksel in blanco
weksel in blanco nie na zlecenie
protest weksla na poczcie 2010
weksel druk darmowy
poręczenie weksla in blanco bez zgody współmałżonka
opłata sądowa przy umorzeniu weksla
sprzedaż weksla in blanco
indos na wekslu
weksel suma słownie rózna od
lecz nie na jej zlecenie
upoważnienie inkaso
oznaczenie pln
wypełniony weksel wzór
protest wzór
różnica w cenie cyfrowej i słownej
dobrowolne poddanie się egzekucji dokument
pozew wartośc sporu powużej 10 tysięcy złotych
kwota wekslowa wzór
www.weksel.pl
pozew o wydanie nakazu zapłaty z weksla
dochodzenie należności z weksla sola
wzór podpisu weksla
weksel podpis nad pieczątką
jaka opłata pcc od poręczenia
co oznacza podpisanie weksla
pozew z umowy pozyczki
opłata od pozwu z weksla
weksel jak podpisac
dochodzenie roszczeń z weksla
sprzedaz weksla
podpisywanie weksla w s.c.
suma wekslowa euro
przerobienie weksla in blanco
jak napisać ponaglenie do zapłaty wzór
od kiedy nie ma druków weksla w bankach
ukradziony weksel
jak sporzadzic weksel?
co jest ważniejsze zapis słowny kwoty czy cyfrowy
jak spisać weksel wzory
weksel płatny na zlecenie lub nie na zlecenie
weksle przykłady
pełnomocnictwo wekslowe
klauzula bez protestu na wekslu
wzór poprawnie wypełnionego weksla
realizacja weksla
kupiĘ weksel wystawiony przez osobĘ fizycznĄ
przedawnienie sola weksla
definicja podpisu weksel
rodzaj poręki wekslowej
jak unikać podatku pcc
charakter poręczenia wekslowego
kwota słownie prawo wekslowe kwota cyfrowo
wzór pozwu z kilku roszczeń
weksel in blanko
weksel sola wzór
weksel na osobę prywatna
weksel i co dalej
dochodzenie wierzytelności z weksla
weksel jak wypelnic
poreczam za wystawcę
weksel dla spółki cywilnej
wykorzystywanie weksla zagranica
sprzedaż weksla własnego
podpisanie weksla in blanco a dług
właściwość sądu weksel poręczenie
spór z płaszczyzny prawa wekslowego
weksel pocztą
weksla in blanco druk
weksel na określoną kwotę
wzór weksla 2010
prawidłowy zapis kwoty słownie
podpisywanie kopii faktur
różnica pomiędzy poręczeniem cywilnym a wekslowym
jak podważyć weksel
anulowanie weksla
poreka na wekslu
kwota słownie inna niż
czy można sprzedać weksel inblank
weksel przedstawienie do zapłaty
instytucje wekslowe
orzeczenia sn zarzuty z weksla
czy zona musi podpisać weksel
wystawca weksla podatek
kiedy weksel na zlecenia a kiedy nie na zlecenia
wypełniony weksel spółki wzór
dwóch poręczyciela weksla
weksel z klauzulami bez protestu lub bez indosu
klauzula wekslowa uzupełnienie weksla na podstawie deklaracji wekslowej
regulamin redyskonta weksli
podatek od weksla
awers weksla
zgubiłem weksel
weksel własny jak podpisać
ile jest ważny weksel in blanco od dnia podpisania
weksel-podpis na odwrotnej stronie
wzór umowy pożyczki z poręczeniem wekslowym
odpowiedzialność emitenta weksla
wzór wypełniony weksel in blanco
weksel in blanco zniszczenie
zobowiazania wekslowe
znaczki skarbowe zwrot
czy pŁaci sie opŁate skarbowĄ za weksel
jak udzielić poręczenia wekslowego
weksel zwykły usługi budowlane
osnowa dokumentu weksla
weksel prawo właściwe
spółka cywilna weksel
umowy wymóg kwota słownie
wzór weksla do wydruku
lech malinowski sedzia
umowa cywilno prawna pożyczki wzór weksel
co oznacza sola weksel
gwarancja zapłaty należności handlowych
brak szeregu indosów
zabezpieczenie powództwa o zwrot weksla
najnowsze polskie orzecznictwo wekslowe
pozew o zapłate gospodarczy
emisja weksli
waluty oznaczenia
przykład weksla osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą
umowa pożyczki klauzula weksel
dochodzenie należności z weksla
weksel in blanco czy sie zwraca wystawcy
jak piszę się pozew
wzór pozwu nakazu zapłaty w trybie uproszczonym
co to jest weksel i czy jest bezpieczny komentarz
poreczony weksel bez protestu
w porękę
dlaczego podpis na kopii faktury
kto ma prawo wystawic weksel własny?
błędy przy dochodzeniu roszczeń z weksla
przelew praw z weksla
wypełnianie weksla wzór
żądanie pozwu solidarnie
oznaczenie waluty polskiej
wzór wypełnionego weksla
weksel wystawiony przez spółke cywilną
jak spółka może unieważnić weksle
weksel osobiście pisany
pozew p wzór
podręcznik prawa wekslowego wraz z wzorami weksli warszawa 1957
bezprawne zatrzymanie weksla
opłaty od weksli
weksel dwóch dłuzników
udział weksel w literaturze
weksel -klauzula nie na zlecenie
pozew z weksla in blanco
podpis weksla własnego sp. z o.o.
współodpowiedzialność małżonków za weksel
czy na wekslu wystarczy sam podpis
ustawa o opłacie skarbowej 2010
powstanie weksli
czy warto podpisywac porozumienie wekslowe
bank sprzedaż blankietów wekslowych
weksel in blanco opłata skarbowa
co oznacza zapis bez protesty na deklaracji wekslowej
wzory weksli in blanco do umowy budowlanej
formularz p-pozew przykład
kiedy przeterminowanie poręczenia wekslowego nie ma mocy
wypełniony weksel bez protestu
wzór poręczenia wekslowego-awal
jak obalić weksel przed sądem
jeżeli zmienia się nazwa spółki co z wekslem przez nią wystawionym
kwota wekslowa jak liczyc
jeden weksel in blanco może zabezpieczac kilka wierzytelności
weksel indos
dochodzenie roszczeń z weksla uproszczone
przedawnienie weksla bez protestu
pożyczyłem bez umowy
wzór weksla in blanco bez prawa indosu
wzór umowy wekslowej na sume
wypełnić weksel sola
weksel wierzyciele solidaność
weksel do sĄdu
podpis na pieczątce
jak potwierdzić zapłatę wekslem
weksel in blanco z klauzulą bez protestu
skuteczność umowy poręczenia
wzor weksa pozyczki
dodatki do podpisu wystawcy
kapitał zakładowy spółki zoo weksel
wzór weksla po angielsku
opłata skarbowa weksel własny bez protestu
psl partia polityczna
jak spisac weksel
data wystawienia i wypełnienia weksla
gdzie podpis na poręczeniu weksla
weksel dla agenta
urzędowe druki weksla
składasz pozew do sądu o zapłatę weksla kiedy
zapłata za fakturę dla sprzedawcy czy wystawcy
sposoby zabezpieczenia wierzytelności
różnica w kwocie słownie i cyfrą
weksel własny a weksel in blanco-różnice
weksel własny bez protestu wystawiony na wspólników spółki cywilnej
pułapki przy podpisywaniu weksla
pozew o zapłatę kwoty formularz
wzory protestu weksla
weksel natychmiast poznan
kto jest akceptant weksla
weksel in balnco poręczony sp.z o.o.
awal na wekslu wzór
aplikantka zjadła weksel
protest wekslowy sporządza
weksle – projekt emisyjny
czy weksel musi mieć causa sn
poreczenie cywilne szukam
gdzie można kupić urzędowe druki weksla
weksel ile egzemplarzy
umorzenie weksla opłata
weksel pozyczki wzor
przerobienie podrobienie podpisu
dochodzenie zapłaty z weksla
weksel-pozyczki
e-sąd dowód z weksla
kto może wystawiać weksel w spółce z o.o.
druki weksel własny z klauzulą bez protestu
poręczenie wekslowe poręczam za
postępowanie upominawcze z weksla
weksel jako zabezpieczenie zapłaty czynszu
wzór pozwu na formularzu
pozew z weksla wzór
protest weksla książka
czy należy przesłać sprzeciw od nakazu powodowi
weksel w przystępny sposób
weksel w walucie
weksle wezwanie do zapłaty
płatne bez protestu
pkt 8 art.1 prawa wekslowego
jak wyglada fizycznie weksel
pozew o zapłatę weksla w postępowaniu nakazowym
kto podpisuje faktury
czy firma moze wydac weksel in blanco
wzór weksla przy pożyczce pieniędzy
weksel własny zamiast podatku od pożyczki
sędzia rosenbluth
weksel in blanco kto wystawia
formularz weksla
wzór weksla wypełnionego
zaginięcie weksla
podrobiony podpis na wekslu
umowy wekslowe
instrukcja wypeŁnienia weksla
weksel in blanco podpis wystawcy
zwrot weksla in blanco
weksel z poręczeniem wekslowym aval druk
weksel własny a pcc
weksel do kwoty
zwrot porozumienia do weksla in blanco
wzór weksla z anglii
numerowanie weksla
weksel solidarność wierzycieli
jak wyglądają weksle
zgubiony weksel
weksel w spółce cywilnej
wzór weksla spólki cywilnej
weksel za granica
z czego wynika obowiązek współmałżonka podpisywania umowy poręczenia
podpisująć zobowiązanie dla kogo oryginał
weksel przez indos przelew
kton wypełnia weksel
upoważnienie do przedstawienia weksla do zapłaty
gdzie mozna dostac weksle zabezpieczajace
wniosek do sądu o zabezpieczenie weksla
weksel sola ale nie na jej zlecenie sumę
weksel in blanco z okresleniem kwoty
data wystawienia i data uzupełnienia weksla
wzór weksel z poręczeniem wekslowym
weksel a podatki
oplata skarbowa za weksel
jak prawidłowo pisać słownie kwotę
weksel płatny na okaziciela
kiedyŚ podpisaŁem weksel
zabezpieczenie brak weksla
idealnie podrobiony podpis weksel
wzor druku pozyczki
weksel w jakiej walucie
czy do weksla własnego potrzebna jest umowa
weksel protest
podręcznik prawa wekslowego wraz z wzorami weksli
w jaki sposób sąd ma zasądzić dochodzoną kwotę
umowa zbycia weksla
proces o zapłatę z wekslem
czy indos musi mieć causę?
pusty weksel
wzory weksel
wzór weksla in blanco pusty
klauzula bez protestu na wekslu zupełnym
jakie sa potrzebne dokumenty do podpisania weksla
przedwczesnosc roszczenia
pozew o zapłatę wzór na formularzu
przymus osobisty
jak wystawić weksel in blanco dla pracownika wzór
kiedy można odzyskać weksel in blanco
uchwała w sprawie. weksla in blanco
obowiązek podatkowy weksla
czy płaci się podatek od deklaracji wekslowej do weksla in blanco
wzór weksla własnego in blanco
przesłanie weksla
bardzo dobra książka o wekslach i czekach
wzory druków weksli
oznaczenie polskiej waluty
weksel z klauzulą bez protestu
jak sie podrabia podpis?
weksel osoby fizycznej prowadzonej działalność gospodarczą
przedawnienie weksla
czy obok podpisu wystawcy weksla można umieścić jego imię i nazwisko
wzor do wydruku in blanco weksel
deklaracja wekslowa do weksla z indosacją
klauzula z protestem
weksel z indosem
sąd najwyższy indos
jak dziś wyglada weksel in blanco
umowa pożyczki z wekslem druki
zobowiązanie do zapłaty wzór bezpłatny
opłata za pozew o zapłatę należności
druk deklaracja wekslowa uproszczona
umowa z zabezpieczeniem wekslowym wzór
dłuznik wekslowy nie uznaje roszczenia
wzór na pożyczkę in blanco
deklaracja wekslowa podpisana przez jednego wielu poręczycieli
czy może wystawić weksel dwóch wystawców
jak napisać weksel własny
weksel na poreczenie jak go zdobyc
weksel brak spadkobiercy
różnice poręczenie wekslowe a cywilne
konsekwencje zagubienia weksla
korzyści wykupienia weksli
zdolnoć wekslowa prezes zarządu
umowa wekslowa prawo
numeracja weksli
nakaz zapłaty weksel członek zarządu
angielski poręczony weksel własny
jak odzyskac weksel in blanco
data ważności weksla
data weksla in blanco
wzór weksli
jaka jest róznica między deklaracją wekslową a umową wekslową
podpisanie weksla inblanco u notariusza koszt
czy kwota na wekslu może być wyższa niż wierzytelność do zapłaty
weksel bez prottestu
pozew o zapłatę należności wzór
wpisanie sumy wekslowe
data i miejsce weksla orzecznictwo
podpis poręczyciela na wekslu
wzÓr formularza p – pozew
wykorzystanie weksla jako formy zabezpieczenia zobowiązania awal
wniosek o splatę poręczenia wekslowego przykład
błędy w wystawieniu weksla
data w wekslu
sprzedaż weksla zamiast pozyczki
weksel prze osobe działalnosc gospodarczą
wzór druk awal
weksel dochodzenie roszczeń
uchwała prawo wekslowe
sprzedaż przez indos
rózański weksle
zniesienie urzędowe blankiety wekslowe
protest weksla dochodzenie i przedawnienie roszczeń wekslowych
weksel bez indosu nie na zlecenie
warunki odpowiedzialności poręczyciela wekslowego
weksel wystawiony przez spółkę elementy
wzór pozew z weksla
czy weksel może mieć kilku trasatów
jak uniknąć podatku od czynności cywilnoprawnych
zasady podpisania weksla przez członka zarządu
weksel a dobrowolne poddanie się egzekucji
płatność wekslem zagranica
gdzie można sprzedać weksle
pozyczylem pieniadze bez umowy
wzór weksla nbp
weksel a podatki interpretacje
weksel zalety wady
czy weksel własny może wystawić pełnomocnik
umowa i kilka weksli do umowy
weksel własnoręcznie napisany
błędy na wekslach wzory
niesluszne wzbogacenie
weksel własny wypełnienie wzór
weksel zabezpieczający
angielski tłumaczenie weksel poręczony
zwrot oplaty za pozew wzor
wystawienie weksla własnego a podatek od pożyczki
kiedy powstaje zobowiązanie wekslowe
deklaracja wekslowa z poręczeniem
podatek pcc od weksla
weksel in blanco sposób wypełnienia
przelew wierzytelności wekslowej
porozumienie wekslowe wzór
unieważnienie weksla
poreczenie wekslowe małżonków
weksel in blanco jak sporządzić
czy mozna anulowac deklaracje wekslowa
osnowa dokumentu
weksel meza
nakaz zapłaty wydany na podstawie weksla
weksle.pl
weksle do druku
urzędowy weksel in blanco zakup
za weksel
podpis małżonka na wekslu in blanco aval
wzór pozew o wydanie nakazu zapłaty
czy płacić weksle wystawione przez byłego prezesa
poreczenie na wekslu
weksel in blanco wraz z deklaracja wekslową wzór
indos przedłużku
blankiet weksla in blanco
czy podatek od czynności cywilnoprawnych płaci poręczyciel
jak można obalić weksel
druk weksla do wypełnienia
przelew obowiązkowy od jakiej kwoty
pozew o zapłatę nalezności
ile kosztuje pozew o zapłatę
kto jest odpowiedzialny za weksel spółki nieistniejącej
jak napisać czek in blanco
weksel bez sprzeciwu
w jakich sytuacjach można wypełniac weksel
weksel podpisany w złej wierze
czytelny podpis pod pieczątką stanowisko sn
poręczenie cywilne a wekslowe
prawo handlowe – kto może podpisywac umowy
weksel w internecie
czy weksel może być ważny bez deklaracji
praktyczne wykorzystanie weksla
wzór weksla własnego
pozyczka in blanco
wykup weksla in blanco
odzyskanie oryginału weksla z sądu
gwarancja zapłaty wzór
gdzie wydrukować weksel
pozew o zapłatę formularz p
kto może być remitentem weksla
zapłacę bez protestu za ten własny weksel na zlecenie
czy w polsce ważne są weksle
weksli z poręczeniem
art 76 prawa wekslowego
pierwsze podpis imie czy nazwisko
druki sądowe -wniosek o zabezpieczenie roszczenia wzór
blankiety wekslowe
jak na umowach wpisywać kwoty słownie
wzór weksla wystawionego przez wspólników
czy wystarczy pieczątka i parafka na wekslu in blanco
jak wygląda prawidłowo podpisany weksel in blanco
wróblewski – prawo wekslowe i czekowe 1936
przykładowy weksel zwykły
co to jest obieg weksla własnego
blog o wekslach
per inkasa weksel
blankiet weksla z klauzulą nie na zlecenie
opłata sądowa na wydruku komputerowym
opłata skarbowa poręczenie
opłata sądowa od weksla in blanco
weksel kwota
weksel partia
przelew wierzytelności na zabezpieczenie pcc
weksel źle podpisany
remitent weksel
dwóch wystawców weksla a poręczenie
weksel własny in blanco wzór po 2007
jakie dane znajdują się na wekslu
jak podawac date
jaką pewnosc daje weksel
weksel pożyczka wzór
przedstawienie weksla w praktyce
odwołanie poręczenia wekslowego
weksel a podatek
miesięcznik prawa handlowego i wekslowego
kto uzupełnia weksel
prawo wekslowe komentarz wróblewski
teoria kreacyjna
ustawa o wekslach 2010rok
wzór weksla pożyczka
poreczenie cywilne
sposoby zabezpieczenia należności
jak wystawić weksel in blanco dla pracownika
spisanie wekslu przykŁad
poreczenie zobowiazania wekslowego
weksle proces
weksle na pożyczke pieniężną wzory
weksel przedłużka
pozew weksel
spółka akcyjna jak ma podpisac weksel
brak zwrotu weksla
oplata urzedowa odzyskanie jej
uchwaa o udzielenie weksla in blanco
remitent odpowiedzialność
najlepszy wzór weksla
różnica w podaną słownie a cyframi kwota
ustanowienie tytułu egzekucyjnego u notariusza przy wynajmie mieszkania
abstrakcyjność weksla in blanco
weksel na zlecenie
kiedy mozna sprzedac weksel
postępowanie zabezpieczające weksel
indos jak indosowac weksel
czy na wekslu musi być czytelny podpis
wzory weksla
czy mozna ządać dwóch deklaracji wekslowych
poręczenie wekslowe a cywilne róznice
kiedy remitent może wypełnić weksel
jak unieważnic weksel in blanco
czy wszystkie dowody w pozwie
artur glasner
zapłacę bez protestu
weksel własny przedawnienie
jak skutecznie sprzedac wierzytelnośc z weksla
koszty sądowe od pozwu o zapłatę
weksel osoby fizycznej
różnica w kwocie słownej a cyfrowej
miejce wystawienia miejsce płatności weksla
przedawnienie roszczeń z weksla in blanco
dwóch wystawców weksla sfałszowany podpis jednego wystawcy
weksel wlasny czy pozyczka
podpisać umowę pożyczki bez weksla
koszt weksla u notariusza
weksle
weksel literatura
zasady wystawienia weksla
deklaracja wekslowa druk
awalem wzór wypełnienie
pełnomocnictwo szczególne do wystawienia weksla art
zniesiono opłatę skarbową od wystawienia weksli i poręczeń
pozyczylem telewizor
osoba już na wekslu podpisana awal
nie chcę zapłacić za weksel?jak to zrobić?
jak dochodzić należności z weksla in blanco
weksel jak wystawić
przekreślenia na wekslu
opłata sądowa weksel
co to jest weksel przy podpisywaniu umowy pożyczki
wzÓr wypeŁnionego weksla in blanco z klauzulĄ nie na zlecenie
jaki jest skrót dolara
pożyczka weksel podatek jak uniknąć
weksel wrześ
stawki weksla in blanco od pożyczek
roszczenia z tytułu faktur a weksel in blanco a przedawnienie
pozyczka weksel
indos inkaso
formy poręczeń
pozew o unieważnienie weksla
wyrok sn 10.07.1931r ciii 227/31
zaginiony weksel in blanco
pozew sądowy o zapłatę wzór
zabezpieczenie wekslem – osoby fizyczne
weksle in blanco druk
czy można oddać weksle do banku
formularz ds do pozwu
umowa zlecenie z wekslem
jak nie płacić za sola weksel
czy na wekslu musi być pieczątka
wniosek o zabezpieczenie roszczenia z weksla
podpis na wekslu jak to sie nazywa
dowcipy weksle
zobowiązania wekslowe książki
kiedy zamiast czytelnego podpisu na pieczątce można złożyć parafkę
weksel-podpis
płatnosc wekslem za granica
poręczenie wekslowe
opłaca się weksel
podpis czytelny sn
zapłata wekslem za towar
przedawnienie weksla wlasnego bez protestu
wszystko o wekslach in blanco
umowa do weksla
jak napisać pozew o zapłatę faktury
do jakiej kwoty pozew z weksla do sądu rejonowego?
unieważnienie umowy kredytowej a weksel
poręczenie wekslowe ilu poręczycieli
darowizna czy sprzedaz weksla
weksel forma płątnosci zagranica
jak odpisać umowę wekslową
remitent windykacja
weksle in blanco klauzula bez protestu
jak poprawnie anulować weksel
powstanie zobowiązania z weksla in blanco
przeniesienie weksla nie na zlecenie
oŚwiadczenie awalisty
poręka na wekslu inaczej
opłata sądowa umorzenie weksla
w sejfie bre banku wciąż leżą blankiety urzędowe weksli w których zawarte jest pół miliona zł opłaty skarbowej. nie dostanie on jednak zwrotu nadpłaty podatku
jak napisac poprawnie weksel in blanco
wzór wypisanego weksla
s.c. zmiana wspólników weksel
przelew weksla
przedłużek
art. 38 prawa wekslowego
inna data wystawienia weksla
co zrobić gdy bank wystawia oświadczenie którego nie podpisałam z brakiem daty jego podpisu
zabezpieczenie roszczenia z weksla
weksel kiedy
kto spłaca weksel
czy żona musi podpisać weksel
kiedy weksel jest źle podpisany
kto moze byc poreczycielem weksla
słownie wpisywanie kwoty
instrukcja wypełnienia weksla wzory wypełnionych weksli
podrabianie weksli
informacie blanko weksel
umowa pozyczki pienięznej z wekslem
weksel in blanco i na jego zlecenie
wydruk weksla
wymogi weksla
weksel własny podpisany przez kilka osób
wzór weksla – osoby fizyczne 2010 r
pismo sądowe wzór sfałszowany podpis
jak poprawnie wypełnić weksel 2010
dobrowolne poddanie się egzekucji wierzytelność z pożyczki wzór
poręczenie weksla in blanco zgoda współmałżonka
awal wekslowy może być udzielany przez
czy weksel musi mieć cause
umieścić w treści samego pisma
historia prawa wekslowego
przedstawienie weksla do zaplaty poreczycielowi
wypełniony weksel spółki wzór na zlecenie
nieważność weksla po nakazie zapłaty
wzor weksla wlasnego do umowy najmu
podrobiony weksel
cesja weksla podatek
poreczam jana kowalskiego
określenie waluty polskiej
co jest potrzebne do wystawienia umowy pozyczki
parafka w orzecznictwie sn