Nieraz spotykam się z obawami, pytaniami na temat: jak przedstawić weksel do zapłaty, aby nie został on wówczas zniszczony przez wystawcę, przy czym nadzwyczaj często powstaje obawa o zjedzenie weksla.
Zjedzenie weksla traktuję raczej jako swego rodzaju mem internetowy – zapadający w pamięć sposób obrazujący ogólną obawę o zniszczenie weksla przez wystawcę podczas przedstawiania go do zapłaty.
Cóż, trudno jest całkowicie zabezpieczyć się przed złą intencją drugiej strony. Niemniej jednak spróbujmy.
Mądry przed szkodą – czyli jaki weksel wystawić
Jeśli mamy wpływ na treść wystawianego weksla, możemy określić w nim, że płatność nastąpi u domicyliata. Domicyliat to osoba trzecia (nie będąca wystawcą ani remitentem), której wystawca ma dostarczyć środki na wykup weksla, a posiadacz weksla ma przedstawić weksel do zapłaty.
Strony mogą zatem wybrać zaufaną osobę, która umożliwi wykup weksla bez fizycznego kontaktu stron.
Domicyliatem może być też bank prowadzący dla dłużnika rachunek bankowy. Ponieważ wówczas koszt inkasa weksla jest płatny przez wierzyciela, powinien on wcześniej dowiedzieć się o wysokość prowizji i ewentualnie doliczyć ją do sumy wekslowej w momencie wystawiania.
Jeśli już musimy przedstawić weksel wystawcy…
…a mamy obawę co do jego intencji, wówczas można rozważyć zastosowanie do wyboru poniższych środków ostrożności:
- zrób notarialną kopię weksla lub zwykłe ksero – będzie dowodem istnienia dokumentu, w razie jego zniszczenia, będzie mogła być wręczona wystawcy przed zapłatą
- idź na przedstawienie ze świadkiem
- nagrywaj przebieg przedstawienia
- okazuj weksel dłużnikowi, ale nie dawaj mu go do ręki przed otrzymaniem pieniędzy
Jeśli weksel zostanie zniszczony
Wówczas należy go umorzyć, co umożliwi dochodzenie roszczenia od dłużnika. Można dowodzić istnienia weksla wszelkimi dowodami (kserokopie, zeznania świadków, nagrania itp.).
Pewien czytelnik bloga wspomniał w jednym z komentarzy o historii, kiedy – upraszczając cały opis – dłużnik podarł weksel i wyrzucił go do kosza. Wierzyciel weksel odnalazł i umorzył, otwierając ponownie sobie drogę do dochodzenia roszczenia.
Nie przedstawiaj weksla
Nie polecam tej metody. Ale…
…zdarza się, że weksel nie zostanie przedstawiony do zapłaty. Nie uniemożliwia to wydania nakazu zapłaty, zarzut nieprzedstawienia weksla jest bowiem zarzutem badanym dopiero po zgłoszeniu go przez dłużnika. Jako że dowód braku przedstawienia jest przez stronę pozwaną trudny do przeprowadzenia, zazwyczaj nie podnosi się tego zarzutu, jeśli przy okazji nie ma się innych zastrzeżeń do weksla. Tym samym istnieje duże prawdopodobieństwo, że udałoby ci się dotrzeć do etapu egzekucji bez przedstawienia weksla do zapłaty.
Zwłaszcza że istnieją (dla mnie dziwne, nielogiczne, niezrozumiałe) orzeczenia sądu, które stwierdzają, że przedstawieniem weksla może być również to, że po otrzymaniu nakazu zapłaty dłużnik sobie przyjdzie (albo: będzie miał możliwość przyjścia) do sądu i przejrzy akta.
***
Mam nadzieję, że problem przedstawiania weksla do zapłaty niepewnemu dłużnikowi wyczerpałem dostatecznie, jeśli jednak masz swoje przemyślenia na ten temat, albo praktyczne uwagi, zachęcam do skomentowania :)
Weksel okazujemy zamnięty w sztywnej foliowej koszulce, najlepiej zaklejonej taśmą, tak by nie dało się go wyjąć.
Takiej folii nie da się podrzeć w rękach, w każdym razie nie w czasie uniemożliwiającym remitentowi reakcję. Ani tym bardziej zjeść.
Co do przedstawienia kopii weksla – mam wątpliwości, czy takie okazanie będzie ważne.
Witaj, Michale, dziękuję za komentarz. Pomysł z koszulką faktycznie dobry. Można nawet zastosować przypinaną do niej stalową linkę :) :)
Bo i nie pisałem o przedstawieniu kopii, tylko o swobodnym wręczeniu jej dłużnikowi, aby sobie obejrzał treść weksla.
Oryginał, proszę wystawcy, ma mój kolega, o tutaj, proszę się nie krępować, można oglądać :)
Jeśli dłużnik wekslowy przebywa poza granicami kraju i adres jego jest nieznany to jak mam przedstawić weksel skutecznie? Awalem jest jego ojciec do którego mam jakiś dostęp.Czy mogę wysłać kopię mailem ? Prawo wekslowe z 1936 r nie przewiduje tego z wiadomych przyczyn.Termin wykupu minął 31-12-2011.Proszę o poradę
Weksel powinien być przedstawiony w miejscu płatności wskazanym na wekslu. Jeśli w dniu wykupu wystawca wyjechał i nie jest obecny, nie uchybia to ważności samego przedstawienia. Można zatem udać się do miasta będącego miejscem płatności weksla, i – w braku odrębnego adresu na wekslu – przedstawić weksel pod ostatnim adresem zamieszkania wystawcy w tym mieście.
To tak, jakbyś chciał być lege artis, bo konsekwencje nieprzedstawienia weksla są praktycznie żadne (jeśli nie mamy roszczenia do żyrantów vel indosantów).
W moim wypadku to roszczenia będą do ojca wystawcy weksla ,który podpisał się jako „poręczyciele” na odwrocie weksla.Z wystawcy weksla raczej ściągnąć nie można nic.Czy mogę przedstawić np.jutro weksel awalowi?? z góry dziękuję i jestem pod wrażeniem strony ,duzo mi pomogła.Pozdrawiam
Awaliście (nie: awalowi, Awal to inna nazwa poręczenia wekslowego, Awalista to osoba, która poręcza, Awalat to osoba, za którą poręcza awalista) nie przedstawia się weksla. Nie musisz tego robić.
Ta historia ze zjedzeniem weksla… typowa miejska legenda, słyszałem ją w wielu wersjach od wielu prawników :)
Legenda, nie legenda, tutaj możesz przeczytać o rzekomym zjedzeniu weksla przez aplikantkę z akt jednego z warszawskich sądów :)
Witam,
W publikacji autorstwa dr hab. Piotra Machnikowskiego „Prawo wekslowe” znalazłem informację, że „…w praktyce (odnoszącej się głównie do weksli in blanco) spotyka się postanowienia umowne, w których strony ustalają, że zamiast przedstawienia weksla do zapłaty wierzyciel wyśle dłużnikowi zawiadomienie o tym, że weksel będzie płatny w określonym dniu i kopię tego weksla. Ponieważ możliwość zapoznania się z oryginałem weksla jest uprawnieniem dłużnika, to nie ma, jak sądzę przeszkód, by dłużnik w umowie zrzekł się tego uprawnienia. Zrzeczenie się jest jednak skuteczne tylko w stosunku do tego dłużnika, tak więc dłużnicy uboczni mogą bez ograniczeń powoływać się na korzystne dla nich następstwa nieprzedstawienia weksla do zapłaty w terminie”
Pogląd moim zdaniem ciekawy w zakresie weksli in blanco. Czy ktoś w praktyce uzyskał może nakaz zapłaty na podstawie weksla nie przedstawionego do zapłaty w oryginale?
@Norbert:
Moim zdaniem, skoro obowiązek przedstawienia wynika wprost z przepisów prawa („Posiadacz weksla, płatnego w oznaczonym dniu albo w pewien czas po dacie lub po okazaniu, powinien przedstawić go do zapłaty…”), to nie można ustalić innej formy „wezwania do zapłaty”.
Ponadto w umowach wekslowych nie tyle określa się, że weksel nie zostanie przedstawiony do zapłaty, tylko uzgadnia się, że weksel zostanie przedstawiony do zapłaty w siedzibie remitenta lub innym wskazanym przez niego miejscu, wówczas w wysyłanym pocztą wezwaniu określa się datę i miejsce przedstawienia, gdzie dłużnik – jeśli chce – może przybyć, obejrzeć i zapłacić za weksel.
Pewnie każdy taki nakaz uzyskał, bowiem na etapie wydawania nakazu nie bada się poprawności przedstawienia weksla.