Weksel jest papierem cennym. Ustanawia zobowiązanie bezwarunkowe, niezależne od jakiegokolwiek zdarzenia. Ustala dług pieniężny, ściśle określony co do sumy. Zawiera abstrakcyjną obietnicę zapłaty. Obietnicę jednostronną w której wierzyciel ma jedynie prawa, a nie obowiązki. Jest przeważnie papierem obiegowym na zlecenie. Musi zadość czynić pewnym warunkom formalnym, a przede wszystkim zawierać wzmiankę, iż jest wekslem. Zobowiązuje ‘wekslowo’ wszystkie osoby, które się na nim podpiszą.

Poręczenie poza ramką weksla, czyli gdzie?

Trafił od nas klient, będący remitentem weksla, po przegranej sprawie sądowej. Sąd odmówił mu zasądzenia należności z weksla od poręczyciela, uznając, że poręczenie znajduje się poza wekslem. Od razu miałem duże wątpliwości do takiej interpretacji.

Orzeczenie wyjątkowo niesłuszne i złośliwe, więc trzeba było zawalczyć w apelacji, tym bardziej, że kwota sporu niebagatelna. Oczywistym jest, że poręczenie musi się znajdować na wekslu lub na przedłużku, co wynika wprost z art. 31 prawa wekslowego. W niniejszej sprawie sąd okręgowy uznał jednak, że poręczenie, jako znajdujące się poza ramką narysowaną na wekslu, znajduje się poza wekslem.
weksel-poreczony-poza-ramka
W apelacji użyliśmy dość prostych w tych okolicznościach argumentów.

Po pierwsze – że mimo wszystko poręczenie znajduje się na wekslu. Weksel bowiem nie kończy się na ramce, tylko stanowi jako całość dokument składający się z kartki papieru, w którym ramka stanowi jedynie element ozdobny, tudzież ułatwiający nanoszenie klauzul.

Po drugie – nawet jeśli by przyjąć, że rzeczywiście „ramka kończy weksel”, to należy dojść do wniosku, że obszar poza ramką jest przedłużkiem weksla, czyli, jak ją opisują definicje – elementem trwale połączonym z wekslem, na którym można umieszczać niektóre elementy tego weksla, w tym i poręczenia.

Szczęśliwie dla remitenta warszawski sąd apelacyjny wydał prawomocny już od razu wyrok, zasądzający od poręczyciela sumę wekslową. Sąd podkreślił, że co prawda przytaczane przez poprzedni sąd orzecznictwo, z którego wynika, że nieważne jest poręczenie poza wekslem, jest co do zasady słuszne, dotyczyło ono jednak innej sytuacji, to znaczy takiej, kiedy ktoś chciał umieścić swoje poręczenie na deklaracji wekslowej, natomiast w tym przypadku zdaniem sądu (i moim:) poręczenie na wekslu się znajduje (przy czym w ustnym uzasadnieniu sąd nie rozwodził się zbytnio, czy mamy tutaj do czynienia z poręczeniem na wekslu, czy na jego przedłużku, zauważył tylko, że… „jeśli strony chciałyby zakończyć weksel na ramce, to by go tak wycięły” ;).

Remitentowi życzę powodzenia w egzekucji :)

Comments

  1. Dzień dobry.
    Ciekawa sytuacja z tym poręczeniem. Moim zdaniem w takiej sytuacji poręczenie jest udzielone na przedłużku. Ale Sądy jakoś nie chcą tej kwestii poruszać, i w ogóle kwestia przedłużka jest taka jakaś tajemnicza i nie wyjaśniona :)

  2. Art. 13 [Forma; in blanco] Indos powinien być napisany na wekslu lub na złączonej z nim karcie dodatkowej (przedłużku) i podpisany przez indosanta.
    Złączonej. Nie można moim zdaniem twierdzić, że karta na jakiej weksel napisano jest przedłużkiem. Co myślicie ?

  3. Prawnik z Poloneza says

    A co w tej sprawie miał do powiedzenia pozwany? To on był autorem zarzutu, iż poręczenie nie jest na wekslu, czy sąd sam doszedł do takiego wniosku?

  4. Pozwany podniósł zarzut „poręczenie wekslowe znajduje się poza dokumentem weksla, więc jest nieważne”.

  5. Prawnik z Poloneza says

    hmm, ciekawa linia obrony, tylko nielogiczna. skoro nie było na wekslu to po co go tam udzielał? za co?

  6. Obrona jest logiczna – nie ma znaczenia po co i za co, skoro poręczenie byłoby nieważne, to byłoby nieważne. Podobnie jak nieważnym byłoby poręczenie wekslowe na deklaracji – bez względu na chęci i intencje – nie jest to poręczenie wekslowe. Wadą tej linii obrony jest to, że jest ona oparta na fałszywym założeniu, jakoby tutaj poręczenie znajdowało się poza wekslem.

  7. No ok. Panie Lechu, a jaki sens ma w ogóle poręczenie na deklaracji, tj. powielanie podpisów poręczycieli na wekslu i na deklaracji wekslowej ?

  8. @Krzysztof – jeśli celem jest udzielenie poręczenia, to podpisy na deklaracji nie mają znaczenia. Natomiast zwykle jest tak, że poręczyciel, na równi z wystawcą i remitentem, jest też stroną deklaracji wekslowej, w końcu on też się powinien móc zapoznać z warunkami umowy wekslowej i nie ma przeszkód, aby swoim podpisem wyraził zgodę na nie, a przynajmniej potwierdził fakt zapoznania się z nimi (nie jest to jednak warunek konieczny – poręczyciel może poręczyć za weksel kaucyjny, co do którego ustalenia porozumienia pomiędzy remitentem a wystawcą są mu nieznane).

  9. Pytanie z innej beczki. Czy spotkał się Pan z przypadkami, by sąd uznał za nieważny weksel, sporządzony na blankiecie urzędowym, wypełniony na kwotę wyższą aniżeli wynikająca z urzędowego oznaczenia wartości tegoż blankietu ?

  10. Oczywiście, że nie. Wręcz przeciwnie – jest mnóstwo orzeczeń, zgodnie z którymi opłata skarbowa nie ogranicza sumy wekslowej.

  11. Na obecnym etapie gdy nie obowiązuje opłata skarbowa od weksli tak. A co z wcześniejszym okresem obowiązywania opłaty skarbowej?

  12. Toż właśnie orzeczenia pochodzą z bez mała setki lat, kiedy opłata obowiązywała. Teraz to już nikogo nie interesuje ;) Argumenty za ważnością takiego niedoskarbionego weksla są takie (mój wyciąg z pamięci, bez opierania się na jakichś konkretnych orzeczeniach :) :
    1) Opłata skarbowa nie jest częścią ustawową weksla, więc ważny jest weksel nawet bez opłaty skarbowej, a tym samym ważny jest weksel z opłatą za małą
    2) Obowiązek uiszczenia opłaty skarbowej spoczywał na wystawcy, i jej brak lub uiszczona za mała opłata stanowiła jedynie wykroczenie skarbowe, nie rzutujące na samo zobowiązanie wekslowe
    3) Od weksli in blanco opłata wynosiła 15zł, co powodowało, że jak weksel kiedyś in blanco szedł do sądu na sumę większą niż 15 000 zł, to mogło by się wydawać, że jest niedoskarbiony, co nie było prawdą
    4) Gdzieś tam w okolicach około-Konwencyjncych były chyba jakieś zastrzeżenia, że nie można uzależniać ważności weksla od uiszczenia opłaty.

  13. Dziękuję :) Bardzo słusznie. Trudno się z tymi argumentami nie zgodzić. Pytam, bo prowadzę obecnie spór, w którym pada taki zarzut. Ciekawe jak sąd się do tego ustosunkuje.

  14. Mam na wekslu poręczenie o treści:
    Poręczam za XXX Sp. z o.o. (KRS xxxxxxxxx)
    i podpis prezesa tej spółki
    Kłopot w tym, że wystawcą weksla jest inna spółka…
    To mam jakieś poręczenie, czy nie? A jeśli tak, to czyje?

  15. Masz poręczenie za XXX sp. z o.o., ale skoro XXX nie odpowiada z tego weksla w żaden sposób, to i poręczyciel też nie odpowiada. Zacząłby odpowiadać (poręczyciel), gdyby na wekslu znalazł się podpis XXX w formie dowolnego dłużnika (wystawca, poręczyciel, indosant…).

  16. Podpisałam czystą kartkę a4 słowami „Poręczam”i to podpisałam. Obecnie wierzyciel domaga się zapłaty z weksla A, wskazując że poręczyłam weksel A. Jak podpisywałam mówiono mi że podpisana kartka jest do weksla B. Natomiast teraz połączyli mi czystą kartkę z wekslem A. Jak mam się bronić. Mam już nakaz.

  17. @Dorota – sprawa trudna i niekoniecznie do wygrania. Nie znając jej, trudno coś konkretnego poradzić.

  18. Dzień dobry. Czy mógłbym prosić o sygnaturę akt wyroku Sądu Okręgowego w sprawie opisywanej powyżej ? interesuje mnie szczegółowe uzasadnienie orzeczenia, które bym sobie przeczytał na portalu orzeczniczym sądu warszawskiego nie mniej bez sygnatury trudno odnaleźć ten złośliwy wyrok ;) Gratulacje. Pozdrawiam Dawid

  19. @Dawid – Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie, II C 104/13.

  20. Dziękuję. Choć widać portal orzeczeń SO Warszawa Praga do dziś nie zaktualizował swojego zbioru orzeczeń online :(, Czy mógłbym w takim razie prosić o sygnaturę wyroku apelacyjnego ? przepraszam, że zawracam głowę – bardzo mi zależy, na zapoznaniu się z uzasadnieniem tych kwestii poruszanych w poście. Kłaniam się serdecznie DJ

  21. @Dawid – uzasadnienia pisemnego w apelacji nie było.

  22. Rozumiem. Czy klient, który się do Pana zgłosił byłby skory wyrazić zgodę na przesłanie mi uzasadnienia sądu I instancji, od którego składali Panowie apelacje ? oczywiście wszelkie dane niech zostaną zanonimizowane – zależy mi wyłącznie na tym uzasadnieniu. Jeśli się nie da go przesłać na mój mail: dawid.jurczak@gmail.com – i tak również bardzo serdecznie dziękuje za pomoc może kiedyś mi się uda wydobyć to uzasadnienie od SO Warszawa. Pozdrawiam.

  23. Uzasadnienie w tej kwestii było następujące:

    …pozwany skutecznie podniósł zarzut naruszenia art. 31 pw. zgodnie z którym poręczenie umieszcza się na wekslu albo na przedłużku. Umieszczenie poręczenia wekslowego poza dokumentem weksla skutkuje jego nieważnością. Poręczenie udzielone w oddzielnym dokumencie, dołączonym do weksla nie ma charakteru poręczenia wekslowego w rozumieniu art. 31 (vide wyrok SN z 23.10.1986r., IV PR 320/86, PUG 1987, Nr 5, s. 160 z glosą M. Kozińskiego, NP 1990, Nr 13, s. 129). Niedopuszczalny jest aval udzielony poza wekslem, w odrębnym dokumencie (vide wyrok SN z 5.8.2005r., II CK 14/05, LexPolonica Nr 383880; wyr. SN z 16.6.2010r., I CSK 481/09). Zważywszy na formę weksla – istniejące obramowanie, zarzut pozwanego w tym zakresie należało podzielić.

  24. Bardzo dziękuje – Miłego dnia. Dawid Jurczak

Speak Your Mind

*