Przedawnienie stosunku podstawowego - ciężar dowodu

[bulhaeng]

Witajcie,

W sytuacji, gdy dłużnik powoła się przed sądem na to, że weksel in blanco wystawiony na zabezpieczenie wierzytelności został wypełniony po upływie terminu przedawnienia stosunku podstawowego, na kim Waszym zdaniem spoczywa ciężar dowodu? Weksel ma oczywiście wpisaną datę sprzed upływy terminu przedawnienia, bo został wystawiony zupełnie "goły".

Według mnie, jeśli dłużnik twierdzi, że weksel został wypełniony po terminie i wywodzi z tego faktu skutek prawny, to na nim spoczywa ciężar dowodu. Jeśli sądy też tak uważają, to podniesienie skutecznego zarzutu przedawnienia w takiej sytuacji jest bardzo trudne, bo dłużnik nie jest w stanie udowodnić, kiedy wierzyciel wypełnił weksel.

Jaka jest praktyka sądowa w takich sytuacjach?

Pozdrawiam,
BH

[Lech]

Witaj,

trudność przeprowadzenia dowodu nie jest argumentem. Przykładowo bardzo trudno przeprowadzić dowód nieprzedstawienia weksla do zapłaty (przy braku konieczności sporządzania protestu), a to właśnie na pozwanym spoczywa ciężar przeprowadzenia takiego dowodu.

Również uważam, że ciężar dowodu wypełnienia weksla po terminie przedawnienia spoczywa na dłużniku. Z pamięci nie podam jednak konkretnych orzeczeń:)

A sama możliwość obrony dłużnika zależy od okoliczności i zawartej umowy.

W praktyce rzeczywiście trudno jest można wykazać, że weksel został uzupełniony po terminie przedawnienia (rozumiem, że polegałoby to na wpisaniu wcześniejszej niż aktualna daty płatności).

Można naprędce wymyślić przynajmniej kilka sposobów zabezpieczających dłużnika przed wypełnieniem weksla po terminie przedawnienia, ale wymaga to konkretnych zapisów w umowie na etapie jej zawierania. Podpisywanie standardowych deklaracji, gdzie wierzyciel daje sobie prawo do wypełnienia otrzymanego weksla gołego "wszystkim" według "swego uznania" daje efekt właśnie w postaci, że później możemy musieć zapłacić za coś, za co ze stosunku podstawowego byśmy płacić nie musieli.

Wszak wiadomo, weksel jest zobowiązaniem samym w sobie i nieraz, pomimo dobrej wiary i dobrych chęci dłużnika, nie będzie on w stanie udowodnić wszystkiego.

Należy bowiem pamiętać, że weksel rządzi się swoimi prawami i nie można "kalkować" rozumowania z prawa cywilnego do prawa wekslowego. Bo później okazuje się, że co prawda wierzycielowi "nic winni nie byliśmy", ale musimy zapłacić za... weksel.

[bulhaeng]

Tak, oczywiście chodzi o sytuację, w której wierzyciel przegapił termin przedawnienia, wypełnił weksel wpisując datę pół roku wcześniej, zawiadomił dłużnika o wypełnieniu weksla i wpisanej dacie wypełnienia i płatności, a następnie go pozwał.

W każdym razie wszędzie powtarza się, że dłużnik może skutecznie powołać się na to, że weksel wypełniono po terminie - również na swojej stronie parę razy o tym wspominasz. W sumie jest to możliwość czysto teoretyczna, bo musiałby chyba powołać świadków. Tak to zawsze wierzyciel odpowie, że zaprzecza a ciężar dowodu spoczywa na stronie przeciwnej i będzie po sprawie.

Wszystkie wyroki, które znalazłem, które mówią o tej możliwości zarzutu ze stosunku podstawowego dotyczyły spraw, w których data wypełnienia weksla po terminie była z jakichś przyczyn okolicznością bezsporną. Mam wątpliwość, czy da się zapobiec temu w umowie - np wpisanie do umowy wekslowej, że wierzyciel musi powiadomić dłużnika o zamiarze wypełnienia weksla na 7 dni przed jego wypełnieniem. Taki obowiązek miałby chyba tylko skutki przedstawienia weksla - tzn musi upłynąć te 7 dni, aby wierzyciel mógł dochodzić roszczenia, ale wysłanie zawiadomienia już po wypełnieniu weksla i odczekanie 7 dni nie powinno mieć wpływu na samo zobowiązanie...

[Lech]

Moje 2 propozycje na zabezpieczenie dłużnika:

1. Ustanowienie domicyliata, osoby trzeciej, niezaangażowanej w spór, która w razie czego świadczyć będzie o fakcie i terminie przedstawienia weksla do zapłaty

2. Skonstruowanie weksla w ten sposób, aby dłużnik odpowiadał tylko po sporządzonym w odpowiednim terminie proteście wekslowym.

[bulhaeng]

Jeśli chodzi o pkt. 1 to według mnie termin przedstawienia weksla do zapłaty nie dowodzi w żaden sposób o dacie wypełnienia weksla. Przecież wierzyciel może sobie wypełnić weksel in blanco, schować do szuflady i dochodzić za rok. To jego sprawa.

Co do pkt. 2 to chyba jedyne faktyczne zabezpieczenie... dobre :)

[Lech]

W p. 1 można umówić się, że wierzyciel ma obowiązek przedstawienia weksla do zapłaty w terminie płatności, pod rygorem upadku tego sposobu zabezpieczenia.

Tak czy siak, sposoby są. Tylko że nieużywane ;)