Uznanie roszczenia

[MarekN]

Czy jest możliwe przerwanie biegu przedawnienia przedawnionego roszczenia?
Kazus: Roszczenie uległo przedawnieniu w 2000r.
Wierzyciel bombarduje dłużnika wezwaniami do zapłaty. Twierdzi, że ma weksel dłużnika.
Dłużnik zwraca się do wierzyciela, by ten dostarczył mu dokumenty będące podstawą jego roszczeń (kopia weksla i deklaracji wekslowej). Dłużnik chce się zapoznać z dokumentacją. Czy takie zachowanie dłużnika można kwalifikować jako czynność, która spowoduje przerwanie biegu przedawnienia, skoro ten biegu już dawno się zakończył? Moim zdaniem nie, choć utrzymywało się niegdyś koncepcję równowagi pomiędzy uznaniem przedawnionego roszczenia a zrzeczeniem się zarzutu przedawnienia.
(Wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 17 lutego 2005 r. I ACa 13/2005).
Znalazłem jednak orzeczenia, które wyrażają pogląd, że uznanie przedawnionego roszczenia jest prawnie bezskuteczne.
Takie stanowisko znajduje potwierdzenie w orzecznictwie np. Sądu Apelacyjny w Warszawie w sprawie VI ACa 826/2007.

[Lech]

Nie będę się kłócił z interpretacją sądów, tylko przyjmuję na wiarę, że "jest różnie" i dla bezpieczeństwa warto przyjąć, że uznanie przedawnionego roszczenia nie powoduje rozpoczęcia biegu przedawnienia na nowo.

Ma to nawet ukute przeze mnie uzasadnienie:

Jeśli bowiem przyjmiemy, że uznanie przedawnionego roszczenia powoduje bieg terminu do przedawnienia na nowo, to taki sam skutek (bieg nowego terminu) powoduje przecież wytoczenie powództwa. Mielibyśmy paradoks, że kiedykolwiek byśmy nie pozwali, zawsze pozew neguje przedawnienie, a tak przecież nie jest.

Gdzie był błąd? W uznaniu, że pozwem (i w dalszej interpretacji - uznaniem długu) można rozpocząć nowy bieg przedawnionego już roszczenia.

Co zatem zrobić po przedawnieniu?
1. Zrzec się prawa do przedawnienia (art. 117 par. 2 kc)
2. Nowacja zobowiązania - np. spłata przedawnionego zobowiązania wekslem.

EDIT:

A odnosząc się jeszcze do tego:

by ten dostarczył mu dokumenty będące podstawą jego roszczeń (kopia weksla i deklaracji wekslowej). Dłużnik chce się zapoznać z dokumentacją. Czy takie zachowanie dłużnika można kwalifikować jako czynność, która spowoduje przerwanie biegu przedawnienia, skoro ten biegu już dawno się zakończył

To jak wykoncypowałeś, że prośba o dokumenty może oznaczać jakiekolwiek uznanie długu???

[MarekN]

W sposób logiczny uzasadnił to SR z Białegostoku:
Wyroku Sądu Rejonowego w Białymstoku z dnia 2 października 2009 r., sygn. akt I C 145/09:
„Z oczywistych przyczyn, tj. przedawnienia się roszczenia windykacyjnego z dniem 1.06.2006 r., oświadczenia pozwanych składane w trakcie sporu nie mogły prowadzić do przerwania biegu przedawnienia, skoro ten się już zakończył. Oświadczenia te można badać jedynie pod kątem zrzeczenia się zarzutu przedawnienia, o którym mowa w art. 117 § 2 k.c. (...) oświadczenie o zrzeczeniu się zarzutu przedawnienia powinno zawierać wyraźny zamiar rezygnacji przez dłużnika z możliwości podniesienia wobec wierzyciela tego zarzutu. Tylko wówczas można przyjąć dorozumiane oświadczenie woli dłużnika o zrzeczeniu się zarzutu przedawnienia, gdy jego zamiar zrzeczenia się zarzutu przedawnienia wynika w sposób niewątpliwy z towarzyszących temu oświadczeniu okoliczności. (…) Ten skutek materialnoprawny może być zniweczony odwołaniem zrzeczenia się korzystania z zarzutu przedawnienia dokonanym przed prawomocnym zakończeniem postępowania. Dopuszczalność omawianego odwołania uwzględnia procesowy charakter złożonego oświadczenia woli. Powszechnie przyjmuje się, że dopuszczalne jest odwołanie czynności procesowych stron. Pozwany może zatem odwołać dokonane zrzeczenie się korzystania z zarzutu przedawnienia w złożonej apelacji.”

[Marek Zwoliński]

Czy jest możliwe przerwanie biegu przedawnienia przedawnionego roszczenia?

Oczywiście, że nie jest to możliwe.

Jeżeli roszczenie się już przedawniło, to można się tylko zrzec (w sposób bardzo wyrażny) skorzystania z zarzutu przedawniania. Nawet te zrzeczenie nie powoduje, że termin przedawnienia biegnie na nowo, od początku. Przedawnienie jak już raz nastąpiło, to koniec, nie może się od nowa "odrodzić". Cytowany SR z Białegostoku wyraźnie to wskazał.

[kutyjka]

Gdzie można przeglądać archiwalne orzeczenia sądów? Mają jakąś publiczną bazę w Internecie?

[Lech]

Zależy jaki sąd. Trzeba szukać indywidualnie. Coś się w tej materii zmienia, coraz więcej sądów, nawet rejonowych, ma swoje portale z orzeczeniami - np. http://orzeczenia.jelenia-gora.sr.gov.pl/