Czy istnieje idealna umowa wekslowa?

Nieraz czytelnicy proszą mnie o napisanie albo wskazanie wzoru idealnej umowy wekslowej. Do tej pory tego nie zrobiłem, ponieważ uważam, że umowa wekslowa powinna być dostosowana do konkretnej sytuacji i nie powinna być stosowana szablonowo bez przemyślenia jej warunków. A niestety tak się zwykle robi.

Można jednakże pokusić się o sporządzenie „umowy bazowej”, pewnego zbioru sporządzonych klauzul, możliwych do wykorzystania w większym lub mniejszym zakresie w samodzielnie napisanej umowie.

Czy będzie to idealna umowa wekslowa? Obawiam się, że nie. Interesy remitenta i wystawcy są bowiem tutaj diametralnie różne, a tym samym ostatecznie zawarta umowa będzie zwykle wynikiem kompromisu obu stron.

Dla remitenta idealna umowa albo nie będzie istniała w ogóle (w formie pisemnej), albo będzie brzmiała:

O wielki Remitencie, za twą hojność i dobroć ofiaruję ci niniejszy weksel in blanco, który możesz uzupełnić w każdym czasie na każdą kwotę.

Jeśli na chwilę przyjmiemy fikcję, iż zasada volenti non fit iniuria nadal obowiązuje, wówczas możemy uznać, że umowa taka jest dla remitenta idealna.

Ale oczywiście nie jest idealna dla wystawcy. Wystawcy, oprócz prawidłowo sporządzonego weksla in blanco, zależy również na prawidłowo sporządzonej umowie wekslowej, która w maksymalny sposób ochroni go przed nieuprawnionym użyciem weksla, określi zasady wypełnienia weksla, jak również ustali zasady odpowiedzialności za zawinione i niezawinione działania i zaniechania remitenta skutkujące nieuprawnioną odpowiedzialnością wystawcy (zgubienie weksla itp.).

Warto w tym miejscu wspomnieć, że stosowane obecnie wzory umów wekslowych dają ochronę wystawcy, którą określiłbym jako mniej niż iluzoryczną. Nie rozwiązują też sporów, które często się pojawiają, na przykład w przedmiocie zwrotu weksla (kiedy, w jaki sposób?), jak i odpowiedzialności za jego zagubienie (lub brak chęci zwrotu). Pomijając już zupełnie taki niuans, jak fakt, że pomimo podpisania przez wystawcę umowy wekslowej, on sam jej nie posiada (albo posiada jej niepodpisany przez remitenta egzemplarz).

Zatem zapraszam jutro, zamieszczę moją propozycję bezpiecznej umowy wekslowej dla wystawcy:)