W obecnych czasach weksle najczęściej są podpisywane długopisem. Jak wygląda jednak ważność weksla podpisanego inną techniką? Czy użycie mniej trwałej metody jest nieprawidłowe?
Zacznijmy od przeglądu opinii na ten temat:
„Podpis wystawcy weksla musi mieć cechy trwałości uniemożliwiające jego usunięcie. Nie może być więc dokonany np. ołówkiem” (Heropolitańska, 2002, „Weksel w obrocie gospodarczym”)
„Do wystawienia weksla wystarczą zwykłe materiały piśmiennicze: kartka papieru i przyrząd do pisania, pod warunkiem, iż umożliwia on sporządzenie trwałego zapisu (wyłączony jest ołówek, z wyjątkiem ołówka kopiowego).” (traktat.pl).
„weksel jest dokumentem, który musi być trwale napisany, nie można sporządzić go np. ołówkiem czy kredą” (lex-pol.pl).
„Podpis ten może zostać złożony jakimkolwiek środkiem, także ołówkiem. Dlatego tez należy uznać, że weksel podpisany ołówkiem rodzi skuteczne zobowiazanie wekslowe.” (e-prawnik.pl).
Nie znalazłem do tej pory żadnego orzeczenia, w którym by sąd zastanawiał się nad tym, czy weksel z podpisem o „określonej trwałości” jest ważny.
Z pewnością należy odrzucić wszelkie sugestie, że weksel może być podpisany wyłącznie długopisem, jako że historia aktualnej ustawy wekslowej jest dłuższa niż historia długopisu.
Również wymaganie, aby „podpis był trwale napisany” może prowadzić do wielu nieporozumień. Czy długopis ścieralny jest trwały? Nie? To może jest idealny sposób na wystawianie weksli bez zaciągania zobowiązania?
Co z atramentem? Jest nietrwały na wilgoć, czy to znaczy, że nie można nim wystawiać weksla?
„Zastanawiacie się czasem, jak długo przetrwają wasze słowa spisane ulubionym piórem na kawałku papieru? Zwykłe atramenty z czasem tracą kolor, wystawione na działanie promieni UV wyblakną w bardzo szybkim tempie, zmoczone byle mżawką spłyną z papieru… ” – piorawieczne.fora.pl)
Jeśli by się nad tym poważnie zastanowić, to dojdzie się do wniosku, że nie ma takiego sposobu nanoszenia pisma, który byłby bezwzględnie trwały.
Z uwagi na fakt, że nie ma orzeczeń zabraniających podpisywania weksla w inny sposób niż długopis (atrament), jak również nie wypowiada się na ten temat Ustawa wekslowa, należy uznać, że do pisemnej formy weksla wystarczy podpis złożony w dowolny sposób, w jaki możemy pisać. Najważniejszym wymogiem podpisu jest bowiem jego własnoręczność.
Jednakże z uwagi na bezpieczeństwo obrotu wekslowego (ale nie z uwagi na ważność samego zobowiązania), weksel powinno się podpisywać w sposób możliwie trwały, najlepiej nieścieralnym długopisem.
yhyhy
Pani Herapolitańska pisze różne rzeczy patrząc na praktykę i to jak się „zwykle to robi” a nie na przepisy prawa wekslowego. To po pierwsze, a po drugie, wielu dla wygody i z lenistwa robią to samo…
Warto zauważyć, że wystawca podpisuje weksel czym chce i ma to sens, bo w interesie remitenta i nastepnych posiadaczy jest unikanie gumki i pilnowanie weksla, żeby do czasu zapłaty nie zmienił swojej treści.
Zatem można podpisywać weksel czymkolwiek co jest trwałe do czasu zapłaty, bo zawsze w interesie wierzyciela jest to, aby niczego z weksla (szczególnie całkowicie uzupełnionego) nie usunąć, nie dopisać, nie oderwać, itp. Dotyczy to nie tylko podpisu, ale treści weksla i wszelkich klauzul, dat, skreśleń…
W sprawie podpisu: prawo mówi – „podpis wystawcy wekslu”. Podpis traktowany jako element weksla. Element musi być prawidłowy w danym systemie prawa i wywoływać określone skutki prawne.
Nie znalazłem w prawie wekslowym (prawie – nie komentarzach, np. p. Herapolitańskiej) dookreślenia tego, jaki podpis musi być. Po prostu podpis.
Witaj, Grzegorz,
Jeśli chodzi o komentarze, to przeglądając przed tym wpisem kilku popularnych w tej dziedzinie autorów, i oprócz pani H. (a i tak tylko w jej książce z 2002r., ale już w nowym komentarzu z 2011 nie) nie znalazłem na ten temat żadnych rozważań. Ani u Szpunara, ani u Glasnera z Thalerem, ani u Rosenblutha vel Różańskiego, ani u Cz./B., ani u innych, nie mniej zacnych osób :)
Wynika to zapewne z faktu, że problem w praktyce raczej nie występuje, jak słusznie wspomniałeś, podpisanie weksla ołówkiem nie jest w interesie żadnego z wierzycieli.
Wydaje mi się, że przy dzisiejszej technice nawet weksel wypisany ołówkiem a następnie wygumkowany da się bez trudu odtworzyć.
A przy najmniej bez trudu udowodnić jego treść itd.
@Arnold: należy jednak rozróżnić „to co jest możliwe” od „to co jest możliwe i opłacalne do przeprowadzenia w ramach postępowania sądowego oraz to co dopuści sąd jako dowód, jak również czemu sąd da wiarę, a czemu nie da wiary” :)