Archives for październik 2013

Autor: Błażej Sarzalski

Jelenia Góra. Poniemieckie miasteczko, pełne zabytkowych kamieniczek, położone w malowniczej kotlinie górskiej. Miejsce, w którym rozpoczęła się procesowa przygoda kilkudziesięciu osób z prawem wekslowym i rygorami procesu cywilnego.

Zaczęło się pod koniec 2011 roku. Wtedy to Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze wystawił kilkadziesiąt nakazów zapłaty przeciwko osobom pozwanym z weksla. Powodem był Robert Bobkier, znany jeleniogórski radca prawny.

Sprawa stała się medialna. Pisały o niej lokalne gazety i Rzeczpospolita. Oczywiście zawsze należy brać poprawkę na to co donoszą media, sugerujące winę sądu, zmowę towarzystwa prawniczego z małego miasta, czy dziwną sprawę wydalenia z zawodu sędziego, który jako jedyny orzekał po myśli pozwanych.

Ja ze sprawą zetknąłem się pod koniec 2012 r. kiedy trafił do mnie jeden z pozwanych, którego weksel wypełniony był na jedną z największych kwot w tej „aferze”. Stan sprawy przedstawiał się następująco. Robert Bobkier nabył weksle w drodze indosu od spółki Bankowe Towarzystwo Finansowe Sp. z o.o. z siedzibą w Jeleniej Górze. Indos oczywiście powoduje, że nie można podnosić wobec nabywcy zarzutów opartych na stosunku łączącym wystawcę weksla z pierwszym wierzycielem wekslowym. Weksel in blanco pierwotnie wystawiony na zabezpieczenie umowy o współpracy, mógł być wypełniony tylko w przypadku wykazania, że wystawca ze swojej winy działał na szkodę remitenta. Mój klient zarzekał się, że nigdy nie spowodował żadnej szkody, co więcej uważał, że suma wekslowa jest wirtualna, wzięta z sufitu.

Sprawę otrzymałem na etapie już po wniesieniu zarzutów od nakazu zapłaty. Prawdę rzekłszy zarzuty były nietrafne i nigdy nie dałyby pozwanemu możliwości obrony. Wykorzystując jednak fakt, że nie znał on wszelkich szczegółów sprawy, a o niektórych środkach dowodowych dowiedział się z przebiegu podobnej rozprawy, innego pozwanego, na którą pojechał parę dni przed naszym pierwszym spotkaniem, zdecydowałem się wnieść nowe pismo, przedstawiając nowe dowody i zarzuty.

Zarzuciliśmy więc złą wiarę, a co najmniej rażące niedbalstwo przy nabyciu weksla, wskazując na pogląd z podręcznika profesora Machnikowskiego, że w przypadku nabywania weksli przez podmioty profesjonalne powinniśmy wymagać większej staranności w badaniu weksla i podstaw jego wypełnienia, niż w przypadku zwykłego nabycia weksla w obrocie przez nieprofesjonalistę. Radca prawny nie może polegać tylko na oświadczeniu remitenta co do istnienia wierzytelności zabezpieczonej wekslem kaucyjnym, ale także szukać innych możliwości sprawdzenia, czy zobowiązanie istnieje, szczególnie że współpracował wcześniej z remitentem świadcząc dla niego usługi prawne (co w naszej ocenie uzasadniało jego złą wiarę – tego jednak sąd nie uznał potem za udowodnione). Nadto podnieśliśmy zarzut, że indos miał charakter indosu powierniczego w celu inkasa. Oba te zarzuty zmierzały do tego, by dać sądowi możliwość badania stosunku między wystawcą a remitentem, było bowiem oczywiste, że tutaj wykażemy brak szkody i wypełnienie weksla niezgodnie z umową wekslową.

Postępowanie dało spodziewane efekty. Sąd uchylił nakaz zapłaty (podobno byliśmy pierwszymi, którzy uchylili nakaz w sprawie prowadzonej przez jednego z sędziów, wcześniej zawsze odmawiał uchylenia nakazu) i oddalił pozew. Przyjął do wiadomości zgłoszone przez nas zarzuty i potwierdził zarówno fakt działania przez powoda z rażącym niedbalstwem, jak i powierniczy charakter indosu. Wskazał, że zarzuty nie były objęte prekluzją, gdyż pozwany mógł dowiedzieć się o nowych dowodach tylko z rozprawy, na której był parę dni wcześniej, a jego obecność odnotowana była w protokole, co uprawdopodobniło to twierdzenie. Opierając się na zeznaniach księgowych spółki BTF Sp. z o.o. uznał też, że pozwany nigdy nie był dłużnikiem tej spółki, ani nie wyrządził jej żadnej szkody, co wynikało z zeznań prezesa zarządu BTF Sp. z o.o. W takim stanie sprawy powództwo oddalił.

Jakie z tego wnioski? Odpowiednia obrona wymaga nie tylko znawstwa prawa wekslowego ale także procedury cywilnej i szybkiego reagowania. To także dowód na to, że sądowi trzeba przedstawić w należyty sposób twierdzenia i pokazać odpowiedni materiał dowodowy tak aby mógł orzec w zgodzie nie tylko z tym co wydaje mu się słuszne, ale także zgodnie z literą prawa i procedury.

Na marginesie dodam, że w Prokuraturze Okręgowej w Jeleniej Górze toczy się postępowanie karne w sprawie wypełnienia blankietów wekslowych niezgodnie z wolą wystawców.

Jeden z czytelników, któremu doradzam czasami w jego sprawach wekslowych, spytał się swego czasu mnie o dość prostą rzecz – ma weksel in blanco, i czy może wpisać klauzulę „bez protestu” w momencie uzupełniania weksla, czy też powinna być ona wpisana przez wystawcę w chwili wystawiania.

Odpowiedziałem, zgodnie z prawdą, aby się tym w ogóle nie przejmował, ponieważ w jego (remitenta) stosunkach z wystawcą fakt obecności tej klauzuli jest bez znaczenia, a w związku z tym bez znaczenia jest czy on taką klauzulę wpisze za zgodą wystawcy, wpisze bez zgody wystawcy, czy w ogóle nie wpisze.

Czytelnik przyjął odpowiedź do wiadomości, ale zwierzył mi się, że jego adwokat, prowadzący mu inne, niewekslowe sprawy twierdził, że obecność tej klauzuli jest pożądana, ponieważ (cytat): „w przeciwnym przypadku wystawca mógłby protestować, na przykład kwotę lub miejsce płatności weksla”.

Wytłumaczyłem mu zatem o co chodzi w klauzuli bez protestu, że wystawca nie może „protestować”, ponieważ protest jest sporządzany przez notariusza na zlecenie posiadacza weksla, a nie na zlecenie wystawcy, i że adwokat chyba pomylił protest wekslowy z zarzutami do weksla (a zarzuty może dłużnik podnosić w każdym przypadku, również w przypadku weksla z klauzulą „bez protestu”).

Czytelnik uświadomiony rozmawiał potem z adwokatem, który widać był trochę zdziwiony („Wystawca nie dokonuje protestu wekslowego” – mówił Czytelnik. „To kto go dokonuje” – pyta się adwokat. „Nie wiem, to pan ma kancelarię”). Stanęło na tym, że pan adwokat miał się jeszcze rozeznać, a dowiedziawszy się, że Czytelnik dokształcił się na remitent.pl, przestrzegł przed bezrefleksyjnym przyjmowaniem wiadomości prawnych z internetu.

Rada o ograniczonym zaufaniu do wiedzy w internecie jest oczywiście – co do zasady – słuszna. Niestety – przynajmniej w przypadku spraw z zakresu prawa wekslowego – można pokusić się również o inne stwierdzenie – udanie się do adwokata lub radcy prawnego nie gwarantuje rzetelnej pomocy.

Zatem kiedy w grudniu ubiegłego roku Błażej Sarzalski spytał się mnie co sądzę o stworzeniu oddzielnej kancelarii prawnej, zajmującej się wyłącznie reprezentowaniem i doradztwem w sprawach wekslowych, wiedziałem że to bardzo dobry pomysł. W ten sposób powstała Kancelaria Prawa Wekslowego i Gospodarczego „Remitent”, wobec której mamy ambicję, aby była najlepszą kancelarią prawną w Polsce zajmującą się prawem wekslowym.

Oprócz typowych usług, takich jak pomoc wierzycielom i dłużnikom w ich sprawach sądowych, oraz wsparcie przedsiębiorców (jak i osób nie prowadzących działalności) w transakcjach z użyciem weksli, proponujemy pomoc prawną w sprawach wekslowych dla innych kancelarii prawnych. Szczegóły wkrótce :)

Bardzo lubię dostawać od Was przykłady różnych weksli, z czasów dzisiejszych, jak i sprzed lat. Kilka dni temu Karol Sienkiewicz napisał do mnie:

Panie Lechu, podczas porządków w kancelarii znalazłem dwa weksle z lat 20tych. Może się Panu przydadzą? Chętnie oddam w dobre ręce :)

Oczywiście, że chcę, co to za pytanie :) Chciałem już gratulować długiej tradycji kancelarii, że znaleźć w niej można nawet weksle z przedwojennych spraw, jednak nie pochodziły one z działalności kancelarii :)

Okazało się, że były to dwa weksle trasowane, wystawione na zlecenie własne wystawcy (czyli wystawca jest również remitentem).
Wyglądają one w następujący sposób:

W powyższym wekslu wystawca poleca zapłacić za weksel wskazanemu w treści weksla trasatowi – Tadeuszowi Wyganowskiemu. Trasat podpisał się pionowo w lewej części weksla, stając się akceptantem – głównym dłużnikiem wekslowym.

Drugi weksel (poniżej) wygląda podobnie, z tą różnicą, że nazwisko trasata nie zostało wskazane w treści weksla. Oznacza to, że jest to weksel in blanco, a przed dochodzeniem należności na drodze sądowej, posiadacz powinien był uzupełnić ten brak, wpisując do treści weksla dane podpisanego akceptanta:

W obydwu wekslach wystawca jest remitentem. Jest to określone albo poprzez wpisanie nazwy wystawcy w miejscu remitenta, albo oznaczenie, że weksel będzie płatny na zlecenie „nasze własne”. W istocie weksel taki jest bardzo podobny do weksla własnego – głównym dłużnikiem jest akceptant, a wierzycielem jest remitent, będący również wystawcą.

Jaki może być cel wystawienia takiego weksla trasowanego zamiast popularnego weksla własnego? Co było powodem w tym przypadku – nie wiem. Mogę jednak pokusić się o spekulację jakie mogły być ku temu powody.

Po pierwsze – przed wojną weksle trasowane były bardziej popularne niż obecnie i ich użycie było naturalne. Użycie tej firmy weksla mogło wynikać zatem z tego powodu, że był on tak samo dobry do uwidocznienia stosunku ekonomicznego, jak weksel własny, a że kultura wekslowa była na wyższym poziomie, ludzie wiedzieli i rozumieli jak mogą dokonać tej czynności.

Po drugie – użycie weksla trasowanego z wystawienia wierzyciela mogło być wymogiem banku jako warunek przyjęcia weksla do dyskonta.

Po trzecie – weksel fizycznie mógł być wystawiany (wypisywany) przez wierzyciela i wówczas trasowana forma weksla lepiej oddaje istotę tego, kto wystawia i kto jest odpowiedzialny za treść weksla.

Trzeci przypadek można przenieść i odnieść do dzisiejszych czasów.

Jak obecnie wystawca-dłużnik wystawia weksel? Zazwyczaj podpisuje się pod treścią, której nie tworzył, akt kreacji weksla ogranicza się zazwyczaj wyłącznie do podpisania podsuniętego (nieraz pokątnie) blankietu – mniej lub bardziej wypełnionego. Oczywiście – formalnie jest to wystawienie weksla, czy jednak można powiedzieć, że wystawca jest w pełni autonomicznym twórcą takiego dokumentu? Najczęściej nie.

Dla mnie wystawienie weksla polega na tym, że chcąc wręczyć komuś weksel o określonej przeze mnie treści wyciągam z portfela blankiet lub kartkę i samodzielnie od początku do końca kreuję swoje zobowiązanie. Wówczas tylko mógłbym przed sobą samym uczciwie powiedzieć, że rzeczywiście ten weksel wystawiłem.

Jaki jednak byłby ze mnie wystawca, jeśli byłbym zmuszony do podpisania jako wystawca (!) weksla, o którym nie mógłbym nawet zdecydować, na jakim papierze jest wydrukowany, o treści już nie wspominając? Akt kreacji weksla powinien być piękną chwilą, wieńczącą lub zapoczątkowującą udaną transakcję, a nie bezrefleksyjnym położeniem podpisu pod treścią, której nawet się nie przeczyta.

Co jednak, jak rzeczywiście wierzyciel chce wykreować treść weksla, a wybór dłużnika ma się ograniczać tylko do „podpisać” lub „nie podpisać”? Jest taka możliwość, właśnie przez wystawienie przez wystawcę weksla trasowanego. Jeśli zatem, wierzycielu, chcesz sam tworzyć swoje weksle, wystawiaj je sam wskazując dłużników jako trasatów, samemu będąc ich formalnym wystawcą, tak jak w powyższych przykładach. Będzie to nie tylko zgodne z prawem, ale i zgodne z prawdą.

Kto wie, może to być nawet korzystne dla wierzyciela z procesowego punktu widzenia – akceptant nie będzie mógł twierdzić, że weksel został uzupełniony niezgodnie z wolą wystawcy :)

10 października SN odpowiedział na następujące zagadnienie prawne:

1. Czy nieważny jest weksel własny wystawiony przez osobę prawną, jeżeli w oznaczeniu tej osoby podanym na wekslu brak jest wskazania jej formy organizacyjnej, ale podany jest jej numer rejestru sądowego (KRS)?

2. Czy nieważny jest weksel własny wystawiony przez osobę prawną, jeżeli w oznaczeniu jej nazwy podanej na wekslu znajduje się dopisek wskazujący na rodzaj prowadzonej działalności gospodarczej, który według wpisu w Krajowym Rejestrze Sądowym nie jest częścią firmy tej osoby prawnej?

Na wstępie pozwolę sobie na komentarz dotyczący powyższych pytań. Nieprzychylny.

Widać, że nadal gdzieś na styku Sądu Apelacyjnego i Sądu Najwyższego istnieje niezrozumienie co do terminu „nieważność weksla”. Gdyby bowiem problem dotyczył rzeczywiście pytania, „czy weksel jest nieważny”, to odpowiedź byłaby oczywista bez wnikania w istotę sprawy – weksel jest ważny, nawet jak zawiera niepoprawnie napisaną firmę nad podpisem wystawcy.

I co najwyżej można się zastanawiać, czy z tak ważnego weksla odpowiada spółka, której firma została niepoprawnie napisana, czy też odpowiada osobiście osoba, która podpisała się pod firmą, która albo nie istnieje, albo co do której nie posiadała uprawnienia do jej reprezentacji.

Nawet gdyby uznać, że z weksla nie odpowiada ani spółka, ani podpisana osoba, to nie oznacza to nieważności weksla. Remitent może dokonać indosu, a przyszli nabywcy mogą dochodzić należności między sobą, ale warunkiem tego jest uznanie, że weksel jako taki jest ważny (czyli poprawny formalnie), przy czym do ważności formalnej nie jest wymagane, aby wystawca istniał, albo był prawidłowo reprezentowany przez podpisaną w jego imieniu osobę.

Ponadto pomimo braku zaciągnięcia zobowiązania przez wystawcę, nie uchybia to ważności zobowiązania zaciągniętego przez poręczycieli wekslowych, również (zwłaszcza) tych, ręczących za wystawcę. Jest to o tyle ważne, że omawiany przez SN weksel posiadał poręczycieli.

I to stąd potem się biorą błędne przekonania, że można uznać za nieważny weksel tylko z tego powodu, że został wystawiony w pewnych okolicznościach (np. w przypadku weksli pracowniczych).

Wracając do naszego orzeczenia, należy zauważyć, że Sąd Najwyższy odpowiadał na inne pytania, niż zacytowane powyżej. Ich prawidłowa treść powinna brzmieć:

1. Czy skuteczne jest zaciągnięcie zobowiązania wekslowego przez osobę prawną, jeżeli w oznaczeniu tej osoby podanym na wekslu brak jest wskazania jej formy organizacyjnej, ale podany jest jej numer rejestru sądowego (KRS)?

2. Czy skuteczne jest zaciągnięcie zobowiązania wekslowego przez osobę prawną, jeżeli w oznaczeniu jej nazwy podanej na wekslu znajduje się dopisek wskazujący na rodzaj prowadzonej działalności gospodarczej, który według wpisu w Krajowym Rejestrze Sądowym nie jest częścią firmy tej osoby prawnej?

W sytuacji, w której przykładowa spółka:

ABC sp. z o.o.

wystawia weksel i podpisuje się w następujący sposób:

ABC
ul. [adres]
NIP: …
KRS: …
prezes zarządu Andrzej Chudy
{podpis}

Sąd Najwyższy uznał, że pomimo niewskazania poprawnej firmy (brak oznaczenia formy prawnej), podpis wiąże spółkę, jeśli jest podany jej numer KRS.

W uzasadnieniu SN powołał się na dotychczasowe orzecznictwo, które nie uznawało za skuteczne zaciągnięcie zobowiązania przez spółkę, jeśli brak było prawidłowego oznaczenia jej formy prawnej (cytat akapit 1), jednak w tym przypadku uznał, ze jeśli w tak błędnie podanej firmie będzie też podany numer KRS spółki, to nie ma wówczas wątpliwości odnośnie osoby wystawcy weksla i błędnie wskazana z nazwy spółka odpowiada z weksla (cytat akapit 2).

Sąd Najwyższy stwierdził w wyroku z dnia 9 maja 2012 r. w sprawie sygn. akt V CSK 258/11 (OSNC z 2013 r., nr 1, poz. 9), że nieważny jest weksel zawierający oznaczenie remitenta przez podanie nazwy przedsiębiorcy niestanowiącej jego firmy (chodzi o przypadek, że osoba remitenta nie została należycie określona wskutek braku wskazania, że jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością).

W ocenie Sądu Apelacyjnego rozpatrującego tę sprawę zasada wskazania firmy osoby prawnej odnosi się zarówno do wystawcy weksla, jak i do remitenta, którzy są osobami prawnymi. Powyższy wyrok Sądu Najwyższego może stanowić wzorzec interpretacji przepisów Prawa wekslowego wskazanych na wstępie
niniejszych rozważań, niemniej stan faktyczny jest w niniejszej sprawie nieco inny, gdyż wystawca weksla przez przyłożenie na wekslu pieczęci firmowej wskazał w jej treści numer KRS, pod którym jest zarejestrowany, co uchyla możliwość jakiejkolwiek pomyłki co do identyfikacji wystawcy.

Pełna treść uzasadnienia do przeczytania w tym miejscu.

Sygnatura III CZP 54/13.

„Projektowana ustawa jest bardzo jednostronna. Uwzględnia jedynie potrzebę ochrony pracownika jako strony słabszej stosunku pracy i pomija potrzebę uwzględnienia także słusznego interesu pracodawcy” — napisał Tadeusz Ereciński, I prezes Sądu Najwyższego (SN) Prezes Izby Cywilnej Sądu Najwyższego, w uwagach do projektu noweli, przekazanych Kancelarii Sejmu. W obszernej opinii wytknął jego twórcom jednak przede wszystkim sprzeczności proponowanych regulacji z odrębnymi przepisami o wekslu.

Na przykład sankcja nieważności za naruszenie zakazu jego wystawienia w relacjach pracodawca — pracownik, wprowadzona do kodeksu pracy byłaby sprzeczna z istotą zobowiązania wekslowego, będącego zobowiązaniem abstrakcyjnym. „Taki przepis przekształcałby zobowiązanie wekslowe w zobowiązanie kazualne, naruszałby ochronę nabywcy weksla w drodze indosu i przeczyłby jego obiegowości” — czytamy w opinii I prezesa Prezesa I.C. SN.

Całość: http://firma.pb.pl/3359013,90756,weksel-od-pracownika-w-rekach-poslow

O wekslu pracowniczym sam pisałem tutaj:
Nieważność weksla a nieważność zobowiązania wekslowego
Weksel w pracy jest jak dziecko z szefem
Weksel nie przyda się pracodawcy?

Niedawno na blogu jeden z czytelników podał linka do wiadomości o tym, że rząd Ukrainy planuje płacić za swoje inwestycje wekslami.

Opinie były dość ostrożne – długi termin wykupu weksli, niepewna sytuacja państwa w kwestii wypłacalności…

Mamy jednak drugi przykład, i to nie byle jaki – rząd USA, który jak wiadomo, chwilowo ma problemy z uchwaleniem budżetu, będzie płacił swoje najważniejsze należności wekslami.

Zgodnie z prawem urzędy i instytucje, których praca jest niezbędna, będą działać nadal. Żołnierze i agenci FBI będą dostawać co tydzień, zamiast pensji, weksle od rządu.

I bardzo dobrze. O tym, że weksel może być wygodną formą kredytowania się przez państwo już pisałem.

O tym, że w ten sam sposób mogą się kredytować przedsiębiorcy, dodawać nie muszę? :)

W zeszłym miesiącu blog odwiedziło ponad 9800 unikalnych użytkowników. Średni czas trwania odwiedzin wyniósł 4 minuty i 13 sekund.
Największy ruch na blogu jest w południe:

Ciekawe frazy, po których trafiliście tutaj z wyszukiwarki google:

– zarzuty od weksla wniesione do sądu i co dalej – pytanie jak najbardziej na miejscu, ponieważ nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym wydany na podstawie weksla potrafi sporo namieszać w sytuacji finansowej dłużnika. Po wniesieniu zarzutów należy przede wszystkim wypatrywać (i ponaglać do tego sąd:) wstrzymania wykonania nakazu zapłaty. Jeśli postanowienie takie zostanie wydane, należy je przedstawić komornikowi prowadzącemu wobec nas egzekucję – jeśli wierzyciel był na tyle szybki, że egzekucję już wszczął. Aby uchronić się przed postępowaniem zabezpieczającym (które może być prowadzone pomimo wstrzymania wykonania nakazu zapłaty), dochodzoną przez wierzyciela sumę należy złożyć do depozytu sądowego. Jeśli – co się często zdarza – sąd wykonania nakazu zapłaty nie wstrzyma (pomimo odwołania od postanowienia) i wierzyciel będzie mógł prowadzić egzekucję, najmniej uciążliwym dla dłużnika działaniem będzie spłata wierzyciela do czasu zakończenia sprawy sądowej. Uf, sporo tego. I dopiero po tym wszystkim, na końcu, możemy wyczekiwać na termin rozprawy, na którym będziemy mogli bronić się co do istoty sprawy.

– co zrobić jeśli posiadacz weksla nie chce go zwrócić wystawcy – nie płacić za weksel.

– jakie miejsce płatności powinien wskazać wystawca weksla – takie, w jakim planuje być w terminie płatności weksla.

– weksel wystawiony przez sp.z o.o.kto może poręczyć – ktokolwiek zdolny do zaciągnięcia zobowiązania wekslowego.

– weksel in blanco wystawiony przez wynajmującego mieszkanie – widzę, że nie tylko ja mam problem z zapamiętaniem kim jest wynajmujący, a kim jest najemca :)

– dlaczego na wekslu in blanco – nie wpisuje się kwoty..? – to nie jest do końca prawda. Weksel in blanco może zawierać kwotę. Dlaczego jednak w praktyce nie wpisuje się kwoty? Ponieważ wysokość zobowiązania może być w momencie wystawiania weksla nieznana. Jeśli jednak wiemy jaka będzie wysokość zobowiązania (np. wiemy jaką pożyczkę bierzemy i ile będziemy musieli oddać), kwotę na weksli kaucyjnym należy (w interesie wystawcy) podać.

– podpisałem weksel w roku 2006 kiedy się przedawnia – to zależy od jego terminu płatności, a nie od daty wystawienia.

– jak sie pisze poreczam – pisze się „poręczam”, ale mam „na tapecie” teraz jeden weksel, w którym poręczycielka napisała „porenczam”. Moim zdaniem dodaje to nawet wiarygodności wekslu, skoro zawiera on w sobie indywidualne błędy popełniane przez podpisujące się osoby :)

– gdzie sporządza weksel prywatny – zazwyczaj w domu :)

– czy konieczne jest podpisanie weksla w umowie leasingowej – Nie.

– czy sąd może unieważnić weksel – jeśli weksel zawiera wszystkie przewidziane prawem elementy, to jest ważny i sąd nie ma możliwości unieważnienia weksla. Sąd jest jedynie władny do stwierdzenia, że jedna lub kilka podpisanych na wekslu osób nie zaciągnęła skutecznie zobowiązania. Nie oznacza to jednak nieważności weksla jako takiego.

– lech malinowski telefon – piszcie maile, odpiszę szybciej niż odbiorę telefon :)

– co mam zrobic z wekslem własnym dłużnik ogłosił upadłość – zgłoś swoją wierzytelność do toczącego się postępowania upadłościowego.

– jaki dokument może żądać pracodawca od pracownika zamiast weksla – na przykład umowy o odpowiedzialności materialnej, umowy o zakazie konkurencji itp.