Weksel jest papierem cennym. Ustanawia zobowiązanie bezwarunkowe, niezależne od jakiegokolwiek zdarzenia. Ustala dług pieniężny, ściśle określony co do sumy. Zawiera abstrakcyjną obietnicę zapłaty. Obietnicę jednostronną w której wierzyciel ma jedynie prawa, a nie obowiązki. Jest przeważnie papierem obiegowym na zlecenie. Musi zadość czynić pewnym warunkom formalnym, a przede wszystkim zawierać wzmiankę, iż jest wekslem. Zobowiązuje ‘wekslowo’ wszystkie osoby, które się na nim podpiszą.

Tylko weksel bez porozumienia wekslowego nie jest objęty podatkiem od czynności cywilnoprawnych

Dzisiejsza Gazeta Prawna opisuje wyrok NSA (II FSK 380/10) wydany 10 sierpnia 2011r. po raz kolejny poruszający problem „pożyczki”, w której zabezpieczeniem jest weksel i ewentualnego obowiązku zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC) od tej czynności.

Aktualny wyrok przedstawia pogląd, że wystawienie weksla jest wyłączone z PCC, jeśli nie łączy się z nią żadna inna czynność cywilnoprawna (np. umowa pożyczki).

Podatek należy się, jeśli zawierane jest porozumienie wekslowe (np. do weksla in blanco), które może mieć charakter umowy pożyczki lub sprzedaży.

Z tego względu, aby przy pożyczkach (właściwie „pożyczkach”) nie płacić podatku od czynności cywilnoprawnych, należy wystawiać weksle zupełne oraz nie zawierać innych porozumień pozawekslowych.

Źródło: Dziennik Gazeta Prawna
Czynność wystawienia weksla, która nie zawiera w sobie umowy, nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

W analizowanej przez NSA sprawie spółka w ramach prowadzonej działalności gospodarczej wystawia weksle własne (terminowo-okazowe). Spółka otrzymuje od podmiotu obejmującego weksle, na rzecz którego ma być dokonana wypłata z tytułu wykupu weksla, kwotę pieniężną, która jest niższa od jego wartości nominalnej. W związku z wystawieniem weksli własnych zawierane są porozumienia wekslowe potwierdzające warunki, na których są one wystawiane.

Spółka zapytała ministra finansów czy wystawienie weksla własnego podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych (PCC). Według niej taka czynność jest poza zakresem tego podatku, gdy nie jest czynnością cywilnoprawną wymienioną w ustawie o PCC (t.j. Dz.U. z 2010 r. nr 101, poz. 649 z późn. zm.).

W wydanej interpretacji minister finansów zgodził się, że samo wystawienie weksla nie jest objęte PCC, ale opodatkowaniu może podlegać zawarte porozumienie wekslowe, jeśli ma np. charakter umowy pożyczki czy sprzedaży.

Spółka zaskarżyła taką interpretację do sądu, który zgodził się z organem podatkowym, że porozumienie może być umową pożyczki, nawet jeśli z jej treści to nie wynika. W ocenie WSA porozumienie, w ramach którego jeden podmiot przeniósł na drugi oznaczoną ilość środków pieniężnych z zastrzeżeniem ich zwrotu, ma charakter umowy pożyczki.

NSA, rozpatrując sprawę, zgodził się z taką interpretacją. Sędzia Jan Rudowski podkreślił, że wystawienie weksla jest wyłączone z PCC, jeśli nie łączy się z nią żadna inna czynność cywilnoprawna (np. umowa pożyczki). Wyrok jest prawomocny.

Autor: Przemysław Molik

Comments

  1. A jeżeli zawrę umowę o emisję weksla, która określać będzie, że weksel jest za okazaniem, ale może być przedstawiony do okazania tylko w określonych warunkach pod rygorem określonej kary umownej?

  2. A te warunki od czego mają zależeć? Loteria jakaś? :-) „kup nasz weksel i albo ci oddamy, albo nie”?

  3. Przykładowo wystawiam weksel, który chce spłacić dopiero po spełnieniu określonego zdarzenia np. zakończenia się określonego postępowania, co z pewnością kiedyś nastąpi. Nie chcę jednak by był to weksel in blanco, żeby uniknąć zarzutu pożyczki i konieczności zapłaty PCC. Wskazuję więc w umowie o emisję weksla, że weksel będzie mógł być przedstawiony do okazania dopiero po zakończeniu tego postępowania.

  4. Dajesz 40zł i już za 2 lata po odwołaniach będziesz się mógł cieszyć ostateczną interpretacją w tym temacie :-) Weksel in blanco nie wskazujący sumy nie zawiera w sobie jeszcze żadnej wierzytelności, której warunki są zapisane w umowie wekslowej, stąd skuteczne próby uznania jej za pożyczkę. Natomiast wspomniany przez Ciebie weksel zupełny wierzytelność w sobie już inkorporuje i twierdzenia, że umowy określające warunki, jakie muszą zajść, aby roszczenie było wymagalne i można było przedstawić weksel do zapłaty – stanowią faktycznie umowę pożyczki, budzą mój stanowczy opór :-)

  5. Jakby co będę się na Ciebie powoływał :) Swoją drogą ciekawie wyglądałoby to w odwołaniu od decyzji: „Jak stwierdzają przedstawiciele doktryny (por. Lech Malinowski, http://www.remitent.pl)… :)

  6. To mnie najbardziej interesuje dopuszczalność takich umów – czy weksel zupełny sam w sobie nie stanowi już „całości” i jest ważny w takiej postaci w jakiej jest, sam w sobie? Jak na jego ważność wpływa dodatowa umowa?

  7. Weksel prawidłowo podpisany i wręczony (tzn. z zamiarem zaciągnięcia zobowiązania) jest oczywiście ważny samodzielnie, nie oznacza to jednak że prawo nie dopuszcza zawierania dodatkowych umów – i dzieje się tak dość często, zwłaszcza w przypadku weksli zabezpieczających inne umowy, w których to określamy sposoby użycia samego weksla.

  8. Ale warto zawsze paimętać, że weksle na zabezpieczenie innych umów niż „pożyczki” oraz pożyczki, np. o dzieło, nie podpadają pod PCC.

  9. @Karol: W rzeczy samej tak jest :)

Speak Your Mind

*