Weksel jest dokumentem ściśle sformalizowanym przez prawo wekslowe. Jakikolwiek zapis, który byłby z nim niezgodny, skutkuje nieważnością weksla.
W praktyce obrotu wekslowego spotykam się z kilkoma dosyć częstymi błędami:
1. Weksel może posiadać tylko jedną datę płatności. Należy zatem wskazać konkretny dzień, w którym ma nastąpić zapłata, np.:
„Zapłacę 17 grudnia 2010r. za ten weksel…” (poprawne)
albo:
„Za okazaniem zapłacę…” (poprawne)
Niekiedy – stosując analogię do innych umów – można spotkać błędne weksle z terminem płatności oznaczonym w formie „Do dnia 17 grudnia…„ (niepoprawne). Dokument taki posiada wiele następujących kolejno po sobie terminów płatności, a więc nie jest wekslem!
2. Weksel własny jest bezwarunkowym przyrzeczeniem zapłaty. Nieważnym będzie zatem weksel, w którym wystawca będzie stawiał warunek, po zajściu którego będzie płacił (np. „zapłacę za ten weksel po otrzymaniu towaru”).
3. Niekiedy chcemy wystawić weksel, którego posiadacz (czyli remitent) nie będzie miał prawa do dalszej sprzedaży wekslu. W dokumencie takim powinniśmy umieścić klauzulę „nie na zlecenie„. W internecie można znaleźć błędne przykłady takiego weksla:
„zapłacę za ten weksel na zlecenie Jana Kowalskiego, ale nie na jego zlecenie„
Powyżej następuje sprzeczność – weksel jest wystawiony zarówno na zlecenie, jak i nie na zlecenie. Dokument taki nie może być wekslem.
Prawidłowe sformułowanie powinno wyglądać następująco: „zapłacę za ten weksel na rzecz Jana Kowalskiego sumę 100zł, ale nie na jego zlecenie„.
Miejscowość – data dziesięć tysięcy złotych
Zapłacę za ten własny weksel za okazaniem na zlecenie Jana Kowalskiego sumę 10000 złoty.
płatne w Opolu.
podpis
Czy takiej treści weksel jest niepodważalny ( zgodny z prawem wekslowym)?
To poprawna formalnie treść weksla. Tylko po dacie wystawienia postaw kropkę i przed sumą w tej linijce dodaj słowo „Na”, czyli „Miejscowość – data. Na dziesięć tys. zł” – jeśli w ogóle chcesz tam podawać tę sumę, bo sama kwota w późniejszej treści weksla wystarczy.
Nie jestem z wykształcenia prawnikiem, ale wydaje mi się, że esencją prawa jest wiedza o rzeczach niezapisanych w ustawie. Posiadanie tej tajemnej wiedzy jest najbardziej fascynujące dla osób spoza branży, w tym dla mnie.
Z jednej strony bowiem, ustawa zawiera katalogi elementów, które musi zawierać określony dokument. Przykłady? KPK wymienia rzeczy, z których składa się protokół czynności procesowych. Umowa musi zawierać X i Y oraz być w formie Z, żeby można było ją nazwać umową. Faktura musi zawierać to i to, bo inaczej nie jest fakturą.
Z drugiej strony jednak, ustawa zazwyczaj nie mówi, co się dzieje, gdy brakuje jednego z wyliczonych elementów albo gdy mamy tylko i aż większość elementów (np. 3/5 lub 9 na 10). Byłaby to zbyt duża kazuistyka. Czy protokół przesłuchania (art. 148 KPK) jest nieważny (albo nieważna jest czynność, której on dotyczy), gdy nastąpi błędne oznaczenie daty albo gdy okaże się, że wymieniono tylko 6 (a nie – zgodnie z prawdą- 7) osób uczestniczących? Pytania można mnożyć.
Podobnie prawo wekslowe (art. 1) wymienia elementy obligatoryjne weksla.
(1) nazwa „weksel” w języku wystawienia dokumentu
(2) polecenie bezwarunkowe zapłacenia oznaczonej sumy pieniężnej
(3) nazwisko trasata
(4) termin płatności
(5) miejsce płatności
(6) nazwisko osoby, na której rzecz lub na której zlecenie zapłata ma być dokonana
(7) data i miejsce wystawienia wekslu
(8) podpis wystawcy
Co się dzieje, gdy wekslowi brakuje jakiegoś jednego (obojętnie którego!) elementu? Osoby wchodzące w interakcję – w miejsce nieważnego weksla – stają się stronami jakiejś nienazwanej umowy a’la wekslowej?
Czy jest na tej liście taki element, który jest mniej ważny niż pozostałe, więc jego brak – w przeciwieństwie do innych – będzie powodował lżejsze skutki? W tej chwili w mojej głowie pojawiają się takie praktyczne problemy:
a) Weksel pojawia się w relacji Polak-Francuz i strony piszą w nagłówku „lettre de change” (dot. pkt 1).
b) Trasat zmieni nazwisko w USC (dot. pkt 3).
c) Nazwa miejscowości ulegnie zmianie (np. po reformie dekomunizacyjnej) albo w miejscu płatności określonym jako (Budynek przy ulicy 24/17) wybudowano teraz prywatne biurowce albo most. Czy strony koniecznie muszą spotkać się w tym miejscu, na tym moście? (dot. pkt 5)
Ukłony,
Wojciech
@Wojciech – na takie dyskusje zapraszam na forum :) (https://forum.remitent.pl)
O tutaj: https://forum.remitent.pl/viewtopic.php?f=2&t=1547 :)