4-minutowy film na weekend. Pochodzi z kanału Youtube kanadyjsko-singapurskiej firmy.
Spoiler:
Przykład użycia weksla w XVIII wieku, dzięki czemu gotówka mogła być płacona w jednym kraju, bez konieczności dwukrotnego dokonywana płatności międzynarodowej.
Weksel jest dowodem istnienia długu i dowodem zawarcia transakcji. Może być użyty w różnych umowach i stosunkach prawnych, nie tylko w umowach sprzedaży.
Inne papiery wartościowe mają swoje źródło w wekslu – na przykład czek jest wekslem, w którym trasatem jest bank (swoją drogą pochodzenie lub możliwość sprowadzenia innych papierów wartościowych od lub do weksla jest ciekawym zagadnieniem zasługującym na oddzielny wpis).
Czekam na jakikolwiek artykuł o czeku. Związany z czymkolwiek.
@Czekan – trzeba poszukać bloga o czekach :) A tak poważnie – co cię interesuje i dlaczego?
Czek w Polsce ma jedną wadę, zawsze w tej transakcji musi uczestniczyć bank…
@Łukasz – to nie wada, to cecha czeku.
@Lech, żeby być dosłownym to należy napisać, że to cecha czeku w Polsce, w innych krajach jest inaczej i nie odbiera się wolności posługiwania czekami na rzecz banków. Wolność wyboru to podstawa obrotu gospodarczego :)
Nie bardzo rozumiem zarzut – „czek” w którym trasatem nie jest bank nie jest w Polsce zakazany i nazywa się weksel;. Co do czeków, w których trasatem nie jest bank, to poproszę o przykłady.
Jakoś te dwa dokumenty, weksel i czek chodziły zawsze ze sobą w parze, bynajmniej w moim mózgu :) A w Polsce jest to temat tak egzotyczny, gdzie choćby w USA zwykle podstawowe rachunki nazywają się „checking account”, a płatności są realizowane zwykle czekami, ewentualnie kartą (a przelew to właśnie coś odrobinę egzotyczniejszego). Jeszcze dawno temu myślałem właśnie, że gdy mowa o czeku, to taki odpowiednik polskiego weksla. Tylko że w polskim prawie o wystawieniu (mogę się mylić) czeku bez pokrycia jest napisane chyba nawet w kodeksie karnym, a za weksel grozi co najwyżej odpowiedzialność cywilna.
To tylko taki szczegół, ale nie wiem czemu e-mail powiadający mnie o nowym komentarzu, mimo że podpisany via DKIM, trafił mi do spamu na Gmailu.
@Czekan – Polska jest o tyle specyficzna, że z zastoju PRL-owego dosyć szybko wskoczyliśmy do płatności elektronicznych i czeków używaliśmy bardzo krótko. Choć w sumie można by rzec, że czeków używamy do tej pory – tyle że polecenia zapłaty nie wydajemy bankowi na papierze, tylko poprzez kartę magnetyczną, a teraz chipową.
Masz rację, że za wystawienie czeku bez pokrycia można było siedzieć, a nie siedzi się za weksel bez pokrycia – i jest to logiczne – czek wystawiało się wówczas, jak miałeś pokrycie w banku i remitent czeku mógł się spodziewać – pod twoją odpowiedzialnością karną – że jesteś wypłacalny. A jeśli pieniędzy nie miałeś – to musiałeś wystawić weksel – wszak to on jest narzędziem do zadłużenia się w przypadku braku środków, stąd karanie za weksel bez pokrycia byłoby bezsensowne. Weksel niejako z definicji jest bez pokrycia – nie mam pieniędzy teraz, ale będę miał w terminie płatności – wystawiam weksel. Mam pieniądze teraz – wystawiam czek, tudzież – obecnie – płacę natychmiast.
Dwie uwagi:
1. Klikaj w googlu że to nie spam, niech się nygus nauczy ;)
2. Bynajmniej to nie przynajmniej.
@Lech, uchylam się od wykonania zadania ;)
Dzięki za uwagę o bynajmniej (zawsze mi się to myli) i odpowiedź. Pewnie że kliknąłem, wręcz dodatkowo dodałem filtr anulujący zawsze oznaczenie jako spam.
Przypomniał mi się taki motyw z serialu The Practice („Kancelaria Adwokacka”) opisany tutaj: http://usf.usfca.edu/pj//articles/ThePractice2.htm (S02E19), w skrócie: wystawiony został czek napisany na świni, zawierający wszystkie elementy wg. prawa i został przez sąd uznany jako ważną zapłatę należności. Zastanawiam się czy z wekslem by to przeszło :-)
Nośnik weksla nie ma znaczenia, już kiedyś rozważałem weksel napisany na pośladku – http://www.remitent.pl/obraza-sadu/5618
@Czekan – wyekstrahowałem z tego serialu tenże świński czek, niestety nie mogę umieścić na youtube, bo automatycznie blokują, więc daje link do pliku źródłowego w .wmv ;)
https://remitent.pl/plikipdf/czeknaswini.wmv
To nie jest czek, tylko rozliczenie pieniężne lub usługa płatnicza.
W ramach ciekawostki dodam, że nieuprawniony debet w rachunku to w żargonie bankowym wciąż „czeki bez pokrycia”.
I tak na marginesie, w przeczytanej świeżo książce Llosy był passus „nie byli dobrym kontrahentem, protestowali wszystkie weksle” (z pamięci, później może przytoczę dokładny)
@bartoszcze – jeśli byli kiepskimi dłużnikami, to raczej powinno być „dopuszczali do protestu wszystkich weksli” ;)
@Lech:
Pewnie chodziło o to, że dobry kontrahent w oczach tego wystawcy weksli, to taki co daje się w nieskończoność zwodzić zanim pójdzie do sądu o zapłatę :)
@Lech
Pretensje do tłumacza;)
A dokładny cytat jest następujący (mówiłem, że z pamięci pisane):
(Mario Vargas Llosa, „Dyskretny bohater”, tłum. Marzena Chrobak/
@bartoszcze – dzięki za cytat, też lubię wychwytywać takie smaczki wekslowe ;)
@Lech: za wystawienie czeku bez pokrycia można było siedzieć, a nie siedzi się za weksel bez pokrycia.
Wbrew pozorom konsekwencje karne wystawienia czeku bez pokrycia i weksla bez pokrycia nie są tak odległe. Zauważmy, że samo wystawienie czeku przy zerowym koncie na rachunku czekowym, jak też późniejsze rozporządzenie posiadanym w chwili wystawienia pokryciem, nie skutkuje automatycznie odpowiedzialnością karną. Warunkiem koniecznym pociągnięcia do odpowiedzialności jest odmowa, spowodowana brakiem pokrycia, zapłaty czeku przez trasata. Odpowiedzialności nie ma, jeżeli mimo braku pokrycia w chwili wystawienia (lub rozporządzenia pokryciem):
– wystawca dostarczy pokrycie w terminie płatności;
– trasat wykupi przedstawiony mu czek, co może nastąpić, jeśli suma czekowa mieści się w kwocie tzw. limitu (debetu) umownego;
trasat wykupi czek choć nie jest do tego zobowiązany, udzielając wystawcy de facto kredytu.
Zatem w wypadku czeku, jak i w wypadku weksla decyduje faktycznie posiadanie pokrycia w terminie płatności papieru.
W Prawie wekslowym nie ma przepisów karnych, ale i w wypadku wystawienia weksla bez pokrycia odpowiedzialność karna nie jest wykluczona. Jeśli faktyczny bankrut zaciąga kredyt wekslowy wprowadzając remitenta (a i ew. poręczyciela) w błąd odnośnie do swej (rzekomo dobrej) kondycji finansowej (wypłacalności), to można mu postawić zarzut oszustwa (art 286 par. 1 k.k.). Tak samo zresztą w wypadku wystawienia niezapłaconego czeku (art 286 prar. 1 k.k. w zb. z art 61 ust. 1 pr. czek. w zw. z art 11 par. 2 k.k.).
Wierzyciel może też zamiast weksla żądać wystawienia przez dłużnika czeku postdatowanego: wydając czek 2 stycznia dłużnik-wystawca datuje go np 31 marca. Czek taki będzie więc, jak weksel, instrumentem kredytu a wierzyciel uzyska (jakże często ułudne) poczucie pewności, wynikające z obwarowania zapłaty sankcją karną.
Pozdrawiam.
@dost – co do zasady zgoda, przy czym karalne nie jest samo „wystawienie weksla bez pokrycia”, co wprowadzenie w błąd w celu uzyskania korzyści majątkowej. To wyjątkowy przypadek (zresztą dotyczący zaciągania wszelkich zobowiązań, nie tylko wekslowych), niemniej jednak wysuwanie na tej podstawie ogólnej normy, że karalne jest wystawienie weksla „bez pokrycia” jest imho bezpodstawne. Co do zasady weksel wystawia się już bez pokrycia :) No i są wyjątki – jak wystawca powie mi, że wykupi weksel z wypłaty, a… nigdzie nie pracuje, to być może odpowie karnie, ale nie za sam weksel, tylko za fakt oszustwa.
@Lech: „niemniej jednak wysuwanie na tej podstawie ogólnej normy, że karalne jest wystawienie weksla „bez pokrycia” jest imho bezpodstawne”.
Ale ja takiegoogólnego poglądu bynajmniej nie wyraziłem. Chciałem tylko podkreślić, że:
– warunkiem odpowiedzialności wystawcy czeku bez pokrycia (mówiąc ogólnie) jest skutek czynu w postaci odmowy zapłaty czeku przez bank, a skutek ten bynajmniej nie zawsze następuje, mimo braku środków na rachunku czekowym w chwili przedstawienia czeku do zapłaty,
– nie jest również wykluczona odpowiedzialność wystawcy weksla (pewnie i indosanta), jeśli zaciągając zobowiązanie wekslowe nie był w stanie go wykonać, wprowadzając w błąd lub wykorzystując błąd remitenta (indosatariusza) odnośnie do tych okoliczności.
W praktyce problem powstaje dla obydwu wystawców dopiero nw chwili przedstawienia papieru do zapłaty. Skoro jednak pochód przestępstwa oszustwa kończy się w chwili niekorzystnego rozporządzenia mieniem przez oszukanego wierzyciela, nie można wykluczyć także wcześniejszego pociągnięcia wystawcy czeku lub weksla do odpowiedzialności za występek z art 286 par. 1 k.k. Dlatego zaryzykuję twierdzenie, że „oszukańcze” wystawienie weksla przez wystawcę nie posiadającego zdolności „wekslowo-kredytowej” jest jednak karalne.
Dost pisze:
W obu sytuacjach wystawca czeku ma pokrycie.