Weksel jest papierem cennym. Ustanawia zobowiązanie bezwarunkowe, niezależne od jakiegokolwiek zdarzenia. Ustala dług pieniężny, ściśle określony co do sumy. Zawiera abstrakcyjną obietnicę zapłaty. Obietnicę jednostronną w której wierzyciel ma jedynie prawa, a nie obowiązki. Jest przeważnie papierem obiegowym na zlecenie. Musi zadość czynić pewnym warunkom formalnym, a przede wszystkim zawierać wzmiankę, iż jest wekslem. Zobowiązuje ‘wekslowo’ wszystkie osoby, które się na nim podpiszą.

Zgłoszenie wierzytelności wekslowej w postępowaniu upadłościowym – czy potrzebny jest oryginał weksla?

Najciekawszym pytaniem w dzisiejszym dniu bezpłatnych porad wekslowych była niewątpliwie sprawa firm pożyczkowych, lombardowych, które od przyszłego roku będą uraczone przez ustawodawcę nowymi wymaganiami, w tym i takim, że ich działalność będzie musiała przybrać formę spółki z minimum 200 000 zł kapitału. Czy spowoduje to zejście do podziemia prawnego większości małych lombardów, czy też uda się znaleźć jakąś furtkę do dalszej działalności – czas pokaże.

Natomiast zagadnieniem, które się też dzisiaj pojawiło i chciałbym je szerzej poruszyć jest: Czy zgłaszając w postępowaniu upadłościowym wierzytelność z weksla należy dołączyć oryginał weksla, czy wystarczy kopia poświadczona za zgodność z oryginałem przez reprezentującego wierzyciela adwokata lub radcę prawnego.

Zgodnie z art. 239 ustawy Prawo Upadłościowe i Naprawcze, do zgłoszenia dołącza się oryginał lub notarialnie albo przez radcę prawnego lub adwokata poświadczony odpis dokumentu uzasadniającego zgłoszenie.

Wątpliwość pojawia się w kontekście tego, że weksel jest dokumentem szczególnym, i tak aby dochodzić należności w postępowaniu nakazowym należy przedłożyć wyłącznie oryginał weksla – poświadczone odpisy są niewystarczające.

Jednakże przedstawienie oryginału weksla nie jest warunkiem koniecznym do dochodzenia roszczenia z niego – brak oryginału weksla uniemożliwia wyłącznie przeprowadzenie postępowania nakazowego, nie uniemożliwia jednak dochodzenia roszczenia w postępowaniu upominawczym lub na drodze zwykłych rozpraw. Powodem żądania oryginału weksla nie jest zatem sama chęć dochodzenia roszczenia, tylko specjalne przywileje, które otrzymuje wierzyciel w związku z postępowaniem nakazowym, przez co oddanie oryginału weksla sądowi jest motywowane po pierwsze koniecznością dogłębnego zbadania jego prawdziwości, po drugie – uniemożliwieniu puszczenia weksla w obieg podczas gdy wierzyciel będzie już posiadał tytuł wykonawczy (czyli z klauzulą wykonalności).

Zatem w związku z faktem, że oryginał weksla jest niezbędny tylko przy dochodzeniu roszczenia w jednym szczególnym przypadku (postępowanie nakazowe), a w pozostałych przypadkach wystarczą poświadczone odpisy, nie widzę uzasadnienia ku temu, aby przy zgłoszeniu swojej wierzytelności wekslowej w postępowaniu upadłościowym wymagać bezwzględnego dołączenia oryginału weksla. Zgodnie z cytowanym artykułem 239, wystarczy odpowiednio sporządzony i poświadczony odpis. Zgłoszenie wierzytelności w postępowaniu upadłościowym nie daje wierzycielowi przywilejów analogicznych jak w postępowaniu nakazowym, toteż żądanie od niego oryginału weksla nie ma uzasadnienia ani w przepisie, ani w okolicznościach.

Przyznam jednak, że szybkie googlowanie przynosi w wynikach również odmienne stanowiska. Na przykład tutaj pani radca prawny pisze, że do zgłoszenia wierzytelności dołącza się oryginał weksla. Brak tam jest jednak uzasadnienia tego stanowiska.

Powodem uzasadniającym możliwość pozostawienia weksla w rękach jego posiadacza pomimo zgłoszenia wierzytelności jest na przykład chęć puszczenia weksla w obieg, albo dochodzenia roszczenia od innego dłużnika tego weksla.

Jeśli masz na ten temat swoje zdanie, napisz je, proszę, w komentarzach.

Comments

  1. Oczywiście, że nie jest potrzebny, bo żaden przepis tego nie nakazuje.
    W stosunku do upadłego w zasadzie weksel już nie będzie potrzebny (bo nakazu już i tak się nie dostanie, a po zgłoszeniu dostaje się za darmo tytuł w postaci wyciągu z listy wierzytelności), prawdopodobieństwo że dłużnik „wyjdzie” z upadłości (co uczyniłoby weksel przydatnym na powrót) jest zwykle nieznaczne. Ale jeśli są inni dłużnicy wekslowi…
    Właśnie, tu jest ciekawsze zagadnienie – jeśli dłużnik główny upada przed terminem płatności weksla, to czy jest przeszkoda do dochodzenia z weksla przeciwko pozostałym dłużnikom?

  2. Nie widzę przeszkód w dochodzeniu należności od pozostałych dłużników wekslowych (bez względu na to kiedy dłużnik upadnie).

  3. W pełni się zgadzam z powyższą opinią. Niemniej w praktyce bywa to rożnie i czasem trzeba walczyć o swoją racje :)

  4. Ciekawa notka, myślę, że życie często pokazuje nam sytuację, gdzie z wekslami różnie bywa…

  5. krzysztof says

    Chyba należy napisać coś więcej na temat weksli w post. upadłościowym.
    Mnie od długiego czasu zastanawia problem weksla własnego in blanco. Załóżmy, że jest to zabezpieczenie umowy pożyczki kapitału 10 zł. i odsetek 5 zł. Po uzupełnieniu przez remitenta [pożyczkodawcę] weksla wystawionego przez pożyczkobiorcę na kwotę 15 zł. uzyskuje prawomocny nakaz w nakazowym z weksla. I teraz pytanie jak ma postąpić wierzyciel w zgłoszeniu postępowania upadłościowego konsumenckiego ? Czy w kat. II zgłoszenia wpisać 15 zł. ? Czy też [rozbić ją] na 10 zł. kat. II i 5 zł. kat. III ?
    Po wystawieniu weksla in blanco jest nabiera on charakteru abstrakcyjnego – choć z drugiej strony abstrakcyjność ta ma ch. słaby bo pożyczkobiorca może podnosić zarzuty ze stos. podstawowego.
    Czy te odsetki po wypełnieniu weksla wchodzą do pretensji głównej, czy dalej pozostają odsetkami w sensie opisu kat. III dla art. 342 pr. upadłościowego ?
    I co za tym idzie czy w upadłości „olać” stosunek podstawowy poprzestając na prawomocnym nakazie z weksla ?

  6. Postąpiłbym uznając, że 15zł to II, a odsetki od 15zł, to III.

    abstrakcyjność ta ma ch. słaby bo pożyczkobiorca może podnosić zarzuty ze stos. podstawowego.

    Nie może, bo już termin na takie zarzuty minął.

  7. Notka straciła na aktualności.

  8. A koszty procesu które naliczył komornik do której kategorii?

Speak Your Mind

*