Można znać prawo wekslowe i nie umieć wystawić dobrego weksla, można nie znać prawa wekslowego i poprawnie używać weksli. Tutaj niewątpliwie praktyka jest przed teorią. Można przeczytać cały komentarz, a i tak przed napisaniem weksla będzie się miało wątpliwości, czy rzeczywiście będzie on mógł tak wyglądać, jeśli się wcześniej weksla nie widziało. Prawo wekslowe, jako jedno z nielicznych, nie kreuje praktyki, tylko praktyka wykreowała prawo wekslowe. Weksel nie istnieje dlatego, że powstało prawo wekslowe, tylko prawo wekslowe istnieje dlatego, że *wcześniej* istniał już weksel. Z tego powodu przepisy nie definiują „co to jest weksel” tylko co najwyżej „co powinien zawierać”, zgodnie ze staroencykopedyczną zasadą „koń jaki jest, każdy widzi”.

Na czymże zatem mają ćwiczyć studenci, prawnicy, przedsiębiorcy, hobbyści? Lektura przepisów nie jest dobrym pomysłem, tak samo jak jeżdżenia samochodem nie nauczymy się czytając prawo o ruchu drogowym. Czy mamy ćwiczyć na żywym organizmie swoich spraw lub spraw swoich klientów? Moje doświadczenie dowodzi, że najłatwiej i najciekawiej nauczyć się weksli na przykładach.

Zapraszam zatem na stronę, która składa się wyłącznie ze skanów weksli, wraz z ich krótkim i konkretnym opisem. Na początek wybrane 9 weksli, ale obiecuję że ich ilość będzie tylko większa :) Strona wykonana jest w blogowym standardzie WordPressa, więc polecam zasubskrybowanie, jeśli korzystasz z takiej formy prenumeraty treści.

Zachęcam również do współtworzenia strony przez przesyłanie ciekawych przykładów weksli.

Ps. udanej zabawy sylwestrowej! ;)

„Przed wojną płaciło się wekslami, a dzisiaj robi się przelewy” – pisze w komentarzu prawnik-bankowiec. Nie musimy używać weksli, bo mamy przelewy, banki, kredyty. Czy rzeczywiście współczesne instrumenty finansowe wyłączają sens używania weksli?

Niewątpliwie ze strony banków zawsze będzie wychodziła chęć swoim objęciem wszelkiego ruchu finansowego (podobnie jak producenci wody chcieliby, aby konsumenci pili tylko wodę butelkowaną)- pieniądz tylko bezgotówkowy, wszystkie transakcje dokonywane przelewem lub kartą, każda osoba i firma żyjąca dzięki kredytom. Przykładem absurdu tego ostatniego postulatu było wpędzanie kredytobiorców w pętlę jeszcze większego zadłużenia poprzez zaciąganie większego niż wymagany kredyt (na zakup nieruchomości) i lokowanie nadwyżek w inwestycje w fundusze – sytuacja nie tak daleka, ale równie absurdalna, jak brać kredyt, aby zainwestować pozyskane środki na lokacie. Oto przykład idealnego klienta współczesnego banku.

Wracając do początkowego komentarza – czy prawdą jest, że teraz nie płacimy wekslami, bo robimy przelewy? Czy rzeczywiście jest tak, że przedwojenny weksel jest dzisiejszym przelewem? Nie sposób zgodzić się z tym stwierdzeniem, ani na gruncie obecnych, ani na gruncie przedwojennych czasów. Weksel jest narzędziem, dzięki któremu możemy zapłacić, nawet jeśli nie mamy pieniędzy, albo nie chcemy ich używać. Weksel nie jest i nie był substytutem przelewu bankowego.

Jeśli naszym celem jest natychmiastowa zapłata pieniędzmi (czy to posiadanymi przez nas, czy pochodzącymi z kredytu bankowego), obecnie użyjemy przelewu (albo innej formy elektronicznej płatności) lub gotówki, przed wojną użylibyśmy gotówki lub czeku.

Jeśli naszym celem jest zapłata pieniędzmi dopiero w przyszłości, przed wojną wystawilibyśmy weksel, obecnie udzielilibyśmy (zazwyczaj bardzo słabo udokumentowanego pod względem dowodowym) kredytu kupieckiego. W żaden sposób nie sposób się zgodzić, że przelew jest sposobem na odroczenie terminu zapłaty (jest właśnie czymś przeciwnym – natychmiastową zapłatą). Teza z pierwszego zdania niniejszego wpisu została zatem zanegowana.

Zgadzam się, że obecnie wygoda korzystania z banków i udzielanego przez nie kredytu jest bardzo duża. Dochodzi jednak do sytuacji, kiedy firmy wiarygodne finansowo nie wykorzystują swojej wiarygodności wobec kontrahentów-wierzycieli, tylko wobec banku, który udziela im kredytu. A to zawsze kosztuje więcej i jest bardziej ryzykowne. Firma taka staje się de facto niewolnikiem banku, a w skrajnym przypadku, bank może doprowadzić firmę do upadku (na skutek natychmiastowego wypowiedzenia jej kredytów lub nieudzielenia nowych), czy to przez działanie niecelowe (zaostrzenie wymagań odnośnie limitu i zabezpieczeń kredytu z uwagi na kryzys finansowy lub spadki wartości zabezpieczeń), czy to – na skutek przestępczej zmowy – działając na zlecenie konkurencji kredytobiorcy.

Mówi się nawet o XXI-wiecznym niewolnictwie – o zakredytowaniu się ludzi na 30 lat wyłącznie w celu nabycia podstawowego dobra, jakim jest mieszkanie. Wiele firm działa wyłącznie dzięki kredytom bankowym. Z drugiej strony rzesza podmiotów szuka możliwości zainwestowania wolnych środków.

Weksle dają możliwość ominięcia systemu bankowego w procedurze kojarzenia się inwestorów i kredytobiorców. Ocena wiarygodności kredytującego się dłużnika jest przeniesiona od bankowych analityków, do bezpośrednio zainteresowanych kontrahentów, którzy najczęściej już pozostają w relacjach handlowych z dłużnikiem, co powoduje, że ocena wiarygodności jest wyznaczana na bardziej rzeczywistym poziomie, niż wynikającym wyłącznie z suchej analizy bilansów. I wreszcie – co bardzo ważne – wystawca sam weksla decyduje o terminie spłaty swoich zobowiązań, zmiana humorów wierzycieli nie spowoduje zaskoczenia koniecznością natychmiastowej spłaty kredytu.

TL;DR:

1. Kredyt bankowy nie jest jedyną możliwością pozyskiwania środków na działalność firmy.
2. Zamiast (albo oprócz) kredytu bankowego, możesz kredytować się wystawionymi przez siebie wekslami.
3. Zamiast bankowego kredytu hipotecznego, możesz wystawiać weksle zabezpieczone hipoteką – rozszerzy to krąg kontrahentów, którzy będą zainteresowani otrzymaniem takich weksli.
4. Rezygnacja lub ograniczenie kredytów w banku pozwoli ci na samodzielne decydowanie o działalności firmy i zmniejszenie ryzyka zewnętrznego związanego z finansowaniem.